Bezet gebied

Amateurfilm, die een beeld geeft van de Duitse bezetting o.a. van de schaarste aan voedsel en brandstoffen, de roof van vele goederen naar Duitsland, het bekladden van joodse winkels. Het oproepen van mannen voor de arbeidsdienst in Duitsland en het illegaal luisteren van Nederlanders naar Radio Oranje en verspreiden van exemplaren van Vrij Nederland. Houtgasgeneratoren. Oorspronkelijk normaal 8 mm filmmateriaal. 00.00 Draaiende filmspoel waarbij de tekst : Filmpost presenteert : 00.03 Tekst : Bezet gebied, geprojecteerd op beeld van kerkgebouw 00.06 Tekst : Deel 1, geprojecteerd op beeld van man met bakfiets 00.11 Tekst : Benzineloos verkeer, geprojecteerd op door de straat rijdende paard-en-wagen en melkventer 00.16 Beeld : Benzinestation Gross-Tankstelle fuer Wehrmacht waarbij bord met opschrift : Verkoop van benzine en gasolie verboden, twee pompen onder afdak 00.24 Bord : Generator brandstoffen, benzinepompen met opschrift : droog hout en turf en anthraciet op kioskruit. Man zet mand met generatorblokjes neer (noot 1). 3-tal houtgasgeneratoren op 2-wielige aanhangers 00.34 Bus met aanhanger rijdt weg, stopt bij halte waar passagiers zich verdringen. Bus met generatoraanhanger 00.45 Het opstoken en bijvullen met brandstof van houtgasgenerator achter autobus, bus met generatorwagen 00.57 Personenauto's met diverse typen generatoren, op aanhangwagen, ingebouwd in de kofferbak of achterop gemonteerd. Tussendoor shot van een bus 01.09 Opschrift : Maak je niet kwaad, ik loop op surregaat. Aansteken generator op verhuiswagen, gepaard gaande met vlammen en dichte rookwolk. Bord : gastankstation. Gashouder van gasfabriek, aankoppelen gasslang, drukmeters, draaien aan handwiel van pomp en toekijkende kleuter 01.34 Enige personenauto's met gascylinders op het dak (noot 2) 01.43 Personenauto's met dichte huif waarin lichtgas op het dak (noot 3) 01.51 Zijaanzicht fietstaxi, bedieningspaneel van deze op akku's rijdende taxi. Opschrift : Electrotax, Electrotax rijdt weg 01.59 Vele wagens met paardentractie w.o. koetsje, platte transportwagen, zelfgebouwde dichte koets, een fiacre, huifwagen met autocabine, een door paard getrokken twoseater, een stadsbusje waarna shots van een hitje 02.30 Fietsen en fietsers in stadsverkeer, echtpaar op fiets waarbij moeder op de bagagedrager kinderwagen meetrekt 02.41 Jongen drukt fietsband terug op de velg. Man op fiets rijdt met tweede fiets waarvan achterband lek is, aan de hand. Opsporen lek in binnenband in teiltje met water, reparateur met aanhangwagentje achter fiets. Reparateur repareert fiets in de wegberm 02.57 Opschrift : Banden Vulcaniseeren, beeld in close-up van met de hand vulcaniseren van buitenband. Tariefbord bij reparateur, bakfiets met twee ijzerbeslagen wielen 03.13 Geensceneerd shot van man, die autoped ziet staan, voorwiel demonteert en vergelijkt met fietsvoorwiel, waarna kleuter zijn voorwielloze autoped ontdekt en in huilen uitbarst. Fietser met autopedwiel als voorwiel. Fietser op fiets met twee autopedwielen, met touw omwinden van gat in voorband 03.54 Opschrift op muur te Zeist in 1941 : Dankt Adolf Hitler 03.57 Tekening etende man en tekst : Nederland voedt zichzelf 04.02 Beeld : draaien aan slinger van koffiemolen die met schepjes roggekorrels wordt bijgevuld. Draaien aan slinger van wandkoffiemolen, uitgieten maalsel in emailleteiltje die wordt bijgevuld met witte bonen 04.21 Heer die met schop op de fiets naar akker rijdt en vervolgens aardappelen rooit 04.44 Dezelfde heer die aardbeien plukt en handvol toont 04.50 Close-up van een vergiet met reeds uitgelopen aardappelen die geschild en in emmer water geworpen worden. Het raspen van aardappelen, dan het toevoegen van water uit een keukenkraan aan het schraapsel in pan, kneden van de op een doek in een teiltje gelegde substantie met de handen waarna het gedroogde meel met een lepel geroerd en in een glazen pot geschept wordt, die met deksel afgesloten en van strook met opschrift Aardappelmeel voorzien wordt, gedateerd 13-7-1943 05.48 Tekst op beeld van kale bomen : Oorlogswinter. Beeld : besneeuwde straten waar paardje voor bakfiets draaft en zak kolen op sleetje vervoerd wordt. Opschrift : Gesloten wegens kolenschaarste, met houten schotten afgedekte etalages. Enige jongens die nadat chauffeur houtgasgenerator gevuld heeft, op de grond gevallen kooltjes oprapen en in mand wegdragen 06.08 Inzagen met spanzaag van straatboom, met bijl hakken in de wortels en op bok liggende stam doorzagen en tot klossen brandhout zagen 06.24 Tekening loeiende luchtalarmsirene met tekst : Luchtalarm bij Philips 06.28 Beeld :kantoorpersoneel m.u.v. slapende employee aan het werk en aan de maaltijd. Luchtalarmsirene op het dak van fabrieksgebouw, provisorisch opgehangen waarschuwingshoorn aan de wand. Maaltijd en werk onderbrekend personeel staat op en vlucht weg waarbij handles van schakelkasten worden overgehaald (stroom wordt uitgeschakeld; beschr.). Jas, hoed en helm van kapstok gegrist, sirene op het dak en close-up van wegrennende voeten 06.50 Duits luchtafweergeschut achter beschermende borstwering op het dak van de fabriek. Door overhalen hendel draaien houten luiken voor de ramen. Het personeel dat de fabrieken verlaat terwijl het eten in de borden (noot 4) koud wordt. De slapende employee die nog doorslaapt, employees buiten haastig over de spoorlijn en over straat een goed heenkomen zoeken 07.34 Arbeiders in de evacuatiezone die naar de lucht kijken waarin condensstreep, later -strepen te zien zijn, afweergeschut (noot 5) op de fabriek meedraait terwijl arbeiders van veilge afstand toekijken. Avondschemering over de fabrieken 07.55 Het uitdelen uitrusting aan leden van de LBD (Luchtbeschermingsdienst) zoals armbanden en helmen, waarna man met gasmasker op poseert 08.15 Tekst : Bezet gebied 08.17 Beeld : Mannen bekijken landkaart van Oost-Europa (noot 6) achter etalageruit. Opschrift op muur : Nederduitsch - weder Duitsch NSNAP (noot 7). De lege winkelschappen, met krijt geschreven opschrift : gewapende en gehelmde B.S.'ers naar het politiebureau. Hitler (Zeist 1941). Man met met een Jodenster, lege winkel waarop het woord Jood geschilderd is 08.39 Tekst : Clandestiene opnamen uit de jaren 1940-'44, geprojecteerd op shot van in tas verborgen filmcamera 08.44 Tekst : Het stadhuis van Hilversum als luchtafweer-basis. Beeld : Stadhuistoren schuilgaand onder reusachtige camouflagestelling 08.55 Tekst : Soesterberg. Beeld : bomen waarvan de toppen zijn afgezaagd rondom het vliegveld. Wit schilderen van trottoirbanden (noot 8) 09.07 Reclameaffiche voor tabak. Tientallen meters lange rij mensen op de stoep voor tabakswinkel terwijl agenten de toeloop regelen 09.31 Het volledig doorgesleten bovenleer van schoen 09.34 Tekst : Reist nu per BUS. Beeld : lange rij wachtenden bij bushalte, passagiers stappen in, bordje VOL achter voorruit. Duitse soldaat stapt door achterdeur in overvolle stadbus die wegrijdt, passagiers gezeten in laadbak van passerende vrachtauto 09.51 Tekst : per TRAM. Beeld : passagiers dringen naar instap van tramrijtuig. Duitse soldaten trachten achter in te stappen, tram rijdt weg met passagiers en Duitse soldaten op de treeplanken 10.05 Tekst : per SPOOR. Beeld : interieur van overvolle trein met merendeels staande passagiers. Pro-Duits opschrift als hiervoor 10.12 Tekst : Een electrische surrogaat-locomotief. Beeld : door 3 motorwagens getrokken goederentrein op de lijn naar Geldermalsen in juli 1942 10.23 Tekst : Juli 1942. Woord Rijwielvordering verandert in RijwielDIEFSTAL. Beeld : honderden mannen wachten met hun fietsen voor vorderingsbureau waar in beslaggenomen rijwielen op Duitse legerwagens met paardentractie worden afgevoerd 10.55 Tekst : Ook tramwagens. Beeld: Tramrijtuigen op platte spoorwagons geladen worden geinspecteerd. Wagons dragen plaatsnamen (o.a. Stuttgart) van Duitse herkomst (plaatsen waar de wagons heen moesten) 11.16 Tekst op aanplakbiljet : Oproep. Alle mannen geboren in het jaar 1920... Vertrek van de tewerkgestelden naar Duitsland (Arbeitseinsatz 1943) 11.26 Opschrift op muur : Alles fuer Deutschland und seinen Fuhrer 11.33 Man haalt illegaal krantje uit zijn sschoen en vouwt het open, een exemplaar van Vrij Nederland 11.35 Klok staat op 20.45 uur, deur wordt vergrendeld. Oudere heer haalt koptelefoon uit kistje, opent kastdeur, plugt stekker in, schakelt stroom in. De koptelefoon op hoofd van luisterende heer, zijn vrouw komt meeluisteren via oorschelp koptelefoon waarna montagebeelden van naar Radio Oranje uit Londen luisterende Nederlanders 12.16 Op straat gekalkt opschrift : Oranje wint toch. (noot 9), Uitroepteken 12.23 EINDE