My first iPres®

De belangrijkste reden voor mij om iPres 2016 te bezoeken, was dat ik co-organisator was van een tutorial over Persistent Identifiers (PID’s) – permanente en unieke identificatiecodes voor (digitale) objecten. In de tutorial liet ik voor het eerst een internationaal publiek kennismaken met de PID-wijzer, een ‘kieskompas’ voor Persistent Identifiers, ontwikkeld in het kader van het Netwerk Digitaal Erfgoed.

Bob zet toon

De eerste keynotespeaker is Robert E. (“Bob”) Kahn, die samen met Vincent Cerf het Transmission Control Protocol (TCP) en Internetrpotocol (IP) uitvond, de twee fundamentele protocollen voor het internet. Hij roept een toekomstbeeld op met dynamische documenten, bevraagbare internet of things-apparaten en over het internet rondzwervende programma’s. In deze dynamische toekomst is nauwelijks nog sprake van het vastleggen van informatie in statische documenten, zoals we dat nu doen. Het werk aan opendataformaten is daarom volgens Kahn een goede, maar slechts tijdelijke oplossing voor digitale duurzaamheid. Wat je nodig hebt is de – zijn – Digital Object Architecture. De toon is gezet.

Dag twee start Zwitsers-stipt om negen uur met een keynote over internetkunst. Als voorbeeld krijgen we het werk Summer 2013 van Olia Lialina te zien. Afhankelijk van de snelheid van het internet, schommelt een mevrouw sneller of langzamer. Om dit werk te preserveren, zou je het internet moeten preserveren, wat een interessante uitdaging is.

Dag twee is ook de dag waarop ik nieuwe stickers krijg voor op mijn laptop, en blij word van een praatje van Greg Jansen over de metaservice Brown Dog. Deze “Super Mutt of Software” maakt gebruik van Apache Cassandra, Elastic en Kibana voor het opslaan van, zoeken in resp. visualiseren van data. Goed zo! Maak grootschalig onderzoek zo (gebruikers)vriendelijk mogelijk. Goed is ook de accordeonist Mario Batkovic, die ’s avonds het diner in het stadhuis opluistert.

Andersdenkende digirati

Op woensdagochtend neemt David Bosshart ons mee naar de toekomst. Hij verwacht dat intelligente software na taal en geld de next big thing zal zijn. Alles wordt mogelijk, en stel je eens voor hoeveel vrije (introspectie)tijd je krijgt, als apparaten je werk doen. Leestips: Future Shock van Alvin Toffler en Present Shock van Douglas Rushkoff. Maar pas op: “When you read a book, the book reads you!” Je e-reader meet je leesgedrag. Hoewel er allemaal hoogopgeleide digirati in de zaal zitten, stuit Bossharts techno-optimisme op weerstand. Er is toch ook nog zoiets als klimaatverandering en groeiend terrorisme? Als preservationist hoor je volgens sommigen pessimistisch realistisch te zijn…

In de afsluitende panelsessie meldt de Open Preservation Foundation te werken aan een verzoek aan de Europese Commissie: het wordt hoog tijd dat digital preservation weer een subsidiabel onderwerp wordt! Laat het ze weten als je dit ook vindt, en/of als je wilt bijdragen aan dit initiatief. De conferentie is hierna afgelopen, maar ik heb nog anderhalve dag met workshops voor de boeg. Voordat die beginnen, breng ik nog snel een bliksembezoek aan de met iPres samenvallende Swiss Toy Fair met LAN-party. Mede n.a.v. een presentatie over dit onderwerp vraag ik me af: hoe gaan we de speelervaring en historische context van games ooit goed preserveren?

Hoe erg is een foutje?

De workshop van PREFORMA leert me dat er wordt gewerkt aan validatietools voor tekst (PDF/A), plaatjes (TIFF) en video (Matroska, FFV1 en PCM). Fouten van PDF-validatietools worden op een wiki gezet, nuttig voor kennisdeling en discussie. Ik hoop op een levendige discussie over hoe erg validatiefouten zijn. Wat kan gewoon het e-depot in, wat moet je repareren, en wat moet je afkeuren?

Op donderdagochtend, na een burger bij de Bernse Berenkuil en een bezoek aan bierbrouwerij Barbière, is het tijd voor ‘mijn’ PID-tutorial. Ik leg kort uit wat het NDE-project Persistent Identifiers doet, en laat ik de deelnemers de PID-wijzer invullen. De feedback is overwegend positief, en er is interesse in het uitbreiden van de tool met meer talen en PID-systemen. Missie geslaagd. Ook de middagworkshop over Smarter Persistent Identifiers, waarin ik de eer heb met Bob Kahn te mogen nadenken over het nut PID’s, de nadelen van Cool URI’s, en interoperabiliteit, is zeer geslaagd.

Terugblikkend op iPres 2016 viel me vooral op, dat het meteen op dag 1 al onverwacht veel over Persistent Identifiers ging. In de toekomst zal deze oplossing voor dode links steeds belangrijker worden, maar grotendeels onzichtbaar zijn werk doen. De belangrijkste vraag waar ik nu nog mee worstel, is wat mijn belangrijkste herinnering aan iPres zal worden: Bob Kahn, met zijn oplossingen voor dode links, of deze Link in levende lijve?

Lees hier het uitgebreide verslag van Remco op het kennisplatform preservation van Archief2020. 

Het volledige programma en de proceedings van iPres zijn beschikbaar via de congressite.

Via #ipres2016 zijn op Twitter veel additionele informatie, presentaties en meningen gepubliceerd.