Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud
Zes omgekomen voetballers.Oorlogsgravenstichting via Oorlogslevens.nl

Oorlogslevens.nl laat voetbalverleden van oorlogsslachtoffers zien

1 mei 2020 · Nieuws
Heeft het sociale netwerk van het Limburgse voetbal een rol gespeeld bij verzetswerk? Zaten de jonge leden van een Amsterdamse voetbalclub bij elkaar tijdens het kindertransport vanuit Vught? Kortom: hoe weerspiegelen oorlogsomstandigheden in gegevens over voetbalclubleden? In samenwerking met sporthistoricus Jurryt van de Vooren zijn sinds vandaag op Oorlogslevens.nl van bijna 400 oorlogsslachtoffers gegevens over hun voetbalverleden beschikbaar. Het is voor het eerst dat gegevens over sporters op zo’n grote schaal doorzoekbaar worden gemaakt in context van bronnen over hun leven in oorlogstijd.

Het gaat om Joodse leden en donateurs van Feyenoord, leden van de Amsterdams Joodse clubs WV en HEDW, Limburgse voetballers van verschillende clubs en leden van Quick Nijmegen. De namen zijn afkomstig van het KNVB-oorlogsmonument. Op basis van aanvullende bronnen wist Van de Vooren van de genoemde clubs meer informatie te achterhalen over de mannen en jongens, waardoor het voor Netwerk Oorlogsbronnen mogelijk was ze de gegevens te koppelen aan tijdlijnen binnen Oorlogslevens.nl.  

OORLOGSLEVENS | Joodse leden en donateurs van Feyenoord

OORLOGSLEVENS | Leden van de Amsterdamse voetbalclub WV

OORLOGSLEVENS | Leden van de Amsterdamse voetbalclub HEDW

OORLOGSLEVENS | Limburgse voetballers

OORLOGSLEVENS | Leden van voetbalclub Quick Nijmegen

Van de Vooren: “Door de sportgegevens te koppelen aan bronnen over de Tweede Wereldoorlog, creëren we een extra informatielaag over deze mensen, een verdieping van inzicht. Zo krijgen we namelijk inzicht in het sociale leven van deze oorlogsslachtoffers, in dit geval de sport die ze beoefenden”.  

Nieuwe invalshoeken voor verder onderzoek

Na het toevoegen van de bestanden van Wilhelmina Vooruit (WV) en Hortus Eendracht Doet Winnen (HEDW) wordt duidelijk dat enkele jonge, omgekomen leden mee zijn gegaan op de kindertransporten vanuit Kamp Vught in juni 1943. Louis de Rood van WV kwam als vijftienjarige jongen om het leven; dezelfde leeftijd als Joseph Goslau van HEDW. Onderzoekers naar de kindertransporten hebben hiermee een nieuwe informatiebron voor handen, want via clubarchieven is er wellicht nieuwe informatie te vinden over deze jongens. Voor de betreffende club zelf, inmiddels gefuseerd tot WV-HEDW, is deze informatie ook waardevol.

OORLOGSLEVENS | Louis de Rood

OORLOGSLEVENS | Joseph Goslau

Een ander voorbeeld van verdieping van inzicht bij deze koppeling van bronnen is het oorlogsverleden van Lambertus Arnoldus Vlemmings, die een belangrijke rol speelde bij het verzet. Hij was ook lid van voetbalclub Laar Weert, net als verzetsman Arnoldus Henricus Kanters - zo zien we in één oogopslag bij Oorlogslevens.nl. Hiermee ontstaat als vanzelf de onderzoeksvraag in hoeverre het sociale netwerk van het Limburgse voetbal een rol heeft gespeeld bij hun verzetswerk.

OORLOGSLEVENS | Lambertus Arnoldus Vlemmings

OORLOGSLEVENS | Arnoldus Hendricus Kanters

Nog een mogelijkheid voor onderzoek is de statistische analyse. Veruit de meeste oorlogsslachtoffers in het Limburgse voetbal zijn van ná september 1944, met een opvallende concentratie in en rond Venlo. Daarmee weerspiegelt deze groep de specifieke oorlogsomstandigheden, omdat een groot deel van deze provincie in precies dezelfde periode zeer zwaar werd getroffen door oorlogsgeweld. Het Amsterdamse voetbal daarentegen verloor juist vooral Joodse leden van slechts drie verschillende clubs, naar schatting zo’n 350 van de 500 omgekomen voetballers in totaal. Het voetbal weerspiegelt dus letterlijk zijn omgeving. En dat is ook niet zo heel gek, want deze sport was ook in oorlogstijd de belangrijkste in Nederland.

Wie waren de andere 1800 voetballers?

Netwerk Oorlogsbronnen en Van de Vooren gaan samen op zoek naar meer informatie over de andere ruim 1800 omgekomen voetballers op het KNVB oorlogsmonument, om ook hun sportverleden te kunnen koppelen aan persoonlijke bronnen in oorlogstijd. Denk aan geboortedatum- en plaats of overlijdensdatum- en plaats. Daar hebben we de hulp en kennis van u voor nodig. Via een kaart zijn door Van de Vooren in samenwerking met LocalFocus de namen van alle voetballers per club inzichtelijk en doorzoekbaar gemaakt. Eerder publiceerde Van de Vooren op Sportgeschiedenis.nl kaarten met de laatste woonadressen van voetballers uit Limburg, van FeyenoordQuick Nijmegen en WV-HEDW (met verwijzing naar Oorlogslevens.nl).

Weet u meer dan alleen hun voorletters en achternaam? Stuur dan een mail naar jurryt@sportgeschiedenis.nl. Geef daarbij aan:

  • Wie u bent (naam, mailadres of andere contactgegevens, evt. lid van welke voetbalclub).
  • Of u zich baseert op een bron (stuur evt een link naar of gegevens over deze bron mee).
  • Of u de betreffende voetballer ook heeft gevonden in Oorlogslevens.nl (stuur evt. een link naar die tijdlijn mee).
  • En uiteraard, gegevens over het oorlogsslachtoffer: Voornaam, tussenvoegsel, achternaam, voetbalclub, plaats voetbalclub, geboortedatum, geboorteplaats, overlijdensdatum, overlijdensplaats, evt. functie.
  • Eventuele andere opmerkingen.

Een gezicht

De geportretteerde omgekomen voetballers bovenaan dit artikel zijn (vlnr): Arie Slierendrecht (Standaard Maastricht), Willem Tosserams (Quick Boys Venlo) Jan Albers (Quick Nijmegen), Andreas Cloots (Limbricht), Petrus Clevis (FCEB Broekhuizenvorst) en Eliazer Pachter (WV).

Ontvang onze nieuwsbrief
Tweewekelijks geven we je een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
Ministerie van volksgezondheid, welzijn en sportVFonds
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards