Janny Brilleslijper

Ook bekend als: Janny Brandes-Brilleslijper, Marianne Brilleslijper

Marianne Brandes-Brilleslijper speelde de volgende rol(len) in het verzet: Coördinerende rol en Hulp aan onderduikers. De volgende korte omschrijving van het verzetswerk is bekend: Haar huis was een verzetsbolwerk.

. Bronvermelding: Noord-Hollands Archief: Lijst van Vrouwen in verzet.

Janny Brandes - Brilleslijper (24 oktober 1916, Amsterdam - 15 augustus 2003, Amsterdam) was een Joodse verzetsvrouw. Met haar man Bob Brandes en zus Rebekka Brilleslijper dook ze onder in ’t Hooge Nest in Naarden, waar ze veel Joden lieten onderduiken. Na verraad werd ze met Rebekka via Kamp Westerbork, waar ze bevriend raakten met Anne en Margot Frank, naar Auschwitz en Bergen-Belsen getransporteerd. Na de oorlog is Janny herenigd met haar man en kinderen.

Bron: Stichting WO2Net | Oorlogsbronnen.nl

Marianne (Jannie) Brilleslijper werd geboren op het adres Nieuwe Kerkstraat 81. Ze groeide op in een Joods gezin dat op verschillende adressen in de Amsterdamse binnenstad woonde. In 1936 verhuisde het gezin naar de nog nieuwe wijk Bos en Lommer. Jannies vader was fruitkoopman en zij werkte in haar jonge jaren als dienstbode en kostuumnaaister. Op 9 augustus 1939 trouwde ze in Amsterdam met Cornelis Teunis (Bob) Brandes. Zijn ouders waren tegen het huwelijk. Getuigen waren een oom van Jannie en haar zus Rebekka. Met haar man verkeerde ze in socialistische en communistische kringen. Op 10 juli 1944 werd ze met onder andere haar broer, zus en aanstaande zwager gearresteerd bij een inval in haar huis in Naarden. Het gezelschap van negen personen werd om tien voor zes ‘s middags ingesloten op het Hoofdbureau van Politie in Amsterdam. De dag daarna volgden Jannies ouders. Ze kwam eind juli 1944 aan in Westerbork en werd vandaaruit op 3 september 1944 met het laatste transport vanuit Nederland naar Auschwitz gedeporteerd. Bij dit transport zaten ook haar zus, haar ouders en de onderduikers uit het Achterhuis. Jannie behoorde net als haar zus als gemengd gehuwde tot de Schutzhäftlinge, een groep met een andere status dan de rest. Vanuit Auschwitz-Birkenau vertrokken Jannie en haar zus, als onderdeel van massale transporten van min of meer arbeidsgeschikte vrouwen, die vanaf eind oktober 1944 naar Bergen-Belsen reden. Ook Anne en Margot Frank zaten hierbij. Allen maakten ze deel uit van een groepje veelal Nederlandse vrouwen die veel met elkaar optrokken. Jannie was getuige van de ziekte, maar niet van de dood van Anne en Margot. De zussen Brilleslijper waren nog in Bergen-Belsen toen Britse troepen het kamp op 15 april 1945 bevrijdden. In oktober 1945 verbleef Jannie in een sanatorium in Bloemendaal. Door haar zus kwam ze in contact met Otto Frank, die zocht naar mensen die meer over het overlijden van zijn kinderen wisten. Dat was nodig om tot een officiële overlijdensverklaring te komen. Op 13 januari 1946 schreef en tekende ze een briefje waarin ze hierover een verklaring aflegde. Toen Ernst Schnabel in 1958 aan zijn boek over Anne Frank werkte, kon hij om onbekende redenen niet met Jannie spreken. Otto Frank wilde dat zij haar herinneringen aan Anne op een band insprak en vond Lewinsohn bereid die opnamen te maken. Onbekend is of dit plan uitvoering kreeg. Het verhaal van Jannie Brilleslijper en haar zus Rebekka is in romanvorm opgeschreven door Roxane van Iperen in boek 't Hooge Nest en uitgegeven in 2018. Bron persoonsgegevens. Adressen: Bloys van Treslongstraat 35, Amsterdam (1936); Bankastraat 131, Den Haag (jan. 1939); Nieuwe Achtergracht 14-II, Amsterdam (maart 1939); Bazarlaan 70, Den Haag (aug. 1939); 78 (jan. 1940); Driftweg 2, Naarden (mei 1943); Amstel 101, Amsterdam (nov. 1945).

Bron: https://research.annefrank.org/nl/personen/6bc77428-56e8-4712-a115-751a1d080c09/