Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud

Hartog Velleman
Ook bekend als: Hartog

Den Bosch, 15 april 1904 - Langenstein, 30 maart 1945

Hartog wordt geboren op 15 april 1904 in ’s-Hertogenbosch in een kinderrijke Nederlands-Israëlitische familie. Hij is gehuwd met de katholieke Lucia van den Dungen en samen hebben ze een zoon Cornelus. Hartog heeft een achtergrond als diamantbewerker, maar tegen de tijd dat de oorlog uitbreekt, is hij in zijn geboortestad werkzaam als koopman in textiel. Hij bewoont er een groot hoekhuis aan de Sint-Janssingel, niet ver van het station. Hartog is Joods, maar omdat hij religieus gemengd gehuwd is, wordt Hartog tijdens de Duitse bezetting vrijgesteld van deportatie en voorlopig met rust gelaten. Toch loopt Hartog gevaar vanwege zijn lidmaatschap bij de Communistische Partij Nederland (CPN) en omdat hij veelvuldig onderdak biedt aan vervolgde partijgenoten. Daarvoor heeft hij in zijn eigen huis een schuilplaats in de kelder ingericht die bereikbaar is via een luik in de vloer van de huiskamer, verborgen onder het tapijt. Een van de partijleiders die door Hartog worden verscholen, is de orthodoxe en fundamenteel communistische Paul (Saul) de Groot uit Amsterdam. In 1943 heeft de Sicherheitsdienst (SD) lucht gekregen van Hartogs verzetsactiviteiten en doet bij hem thuis een inval. Over het verloop van de arrestatie zijn twee versies bekend. Volgens de een heeft Hartog zich kunnen verbergen in de schuilplaats die niet wordt ontdekt, maar zodra de agenten weer buiten op straat staan, horen ze glas rinkelen. Hartog heeft in de kelder per ongeluk een weckpot omgestoten. De SD-agenten keren terug naar binnen en deze keer arresteren ze Hartog. Volgens een andere lezing heeft Hartog geprobeerd door een luik in de slaapkamer naar de binnenplaats te ontsnappen, maar wordt hij daar opgewacht en gearresteerd. Via de kampen van Amersfoort en Westerbork wordt Hartog naar de Duitse concentratiekampen gedeporteerd. Daar komt hij uiteindelijk terecht in Buchenwald bij Weimar. In het kader van de onderaardse verplaatsing van de Duitse industrie wordt Hartog vandaaruit doorgevoerd naar het buitenkamp Langenstein-Zwieberge. Daar wordt hij als dwangarbeider ingezet bij het uitgraven van tunnelstelsels in de nabijgelegen Thekenberge bij Halberstadt. Als vorm van Vernichtung durch Arbeit (‘vernietiging door arbeid’) heeft het werk het expliciete doel de gevangenen fysiek en mentaal af te beulen. Ze worden gedwongen tot het maken van zeer lange dagen van extreem zwaar werk onder de grond. De voeding schiet schromelijk tekort en de gevangenen staan voortdurend bloot aan de willekeur en mishandelingen van de bewakers. In hun verzwakte toestand lopen ze grote kans bij ernstige ongelukken betrokken te raken. In het kamp van Langenstein-Zwieberge zelf zijn de leefomstandigheden nauwelijks beter. In de wintermaanden bezwijken gevangenen door kou en bevriezingsverschijnselen. Met meerderen tegelijk worden ze tegelijk op smerige britsen gelegd in overvolle barakken waar iedere vorm van hygiëne ontbreekt. Door het gebrek aan medische hulp maken besmettelijke ziektes als vlektyfus veel slachtoffers. Ook voor Hartog worden de ontberingen uiteindelijk te veel. Hij bezwijkt op 30 maart 1945 in het kamp op 40-jarige leeftijd.

Bron: Brabantse Gesneuvelden

Beroep (tijdens de oorlog)Mecanicien, lid verzet, Elektrotechniker
Andere foto’s

Het leven tijdens de oorlog van Hartog Velleman

1943
7 juni 1943

Gevangen in Kamp Amersfoort

3 september 1944

Getransporteerd naar Auschwitz

Bronnen

Dit zijn de bronnen die bij Oorlogsbronnen bekend zijn over deze persoon.

  • placeholder

    In Memoriam Brabantse gesneuvelden

    Een digitale eregalerij voor alle omgekomen Brabantse militairen en verzetsplegers.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Brabantse Gesneuvelden
  • Westerbork Digitaal

    Personen Herinneringscentrum Kamp Westerbork is een database met informatie over slachtoffers die gevangen zaten in Kamp Westerbork. Deze informatie is afkomstig uit verschillende bronnen, van het Nederlandse Rode Kruis en transportlijsten tot aan akten van de burgerlijke stand.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Nationale Database Vervolgingsslachtoffers

    Het Joods Monument is een online monument voor de meer dan 104.000 personen die in Nederland als Joden werden vervolgd en de Holocaust niet overleefden. Het monument is gebaseerd op verschillende bronnen en is rijk aan informatie. Je vindt er persoonsdata, maar ook familierelaties en beroepen.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Joods Monument
  • placeholder

    Geregistreerde oorlogsslachtoffers

    180.000 Nederlanders zijn door de Oorlogsgravenstichting geregistreerd als oorlogsslachtoffer. Op Oorlogsbronnen vind je persoonsdata over deze mannen, vrouwen en kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog of de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog zijn omgekomen. Het gaat zowel om militairen als burgers.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Oorlogsgravenstichting
  • Namenlijst Kamp Amersfoort

    Een namenlijst van 31.308 personen die gevangen zaten in Kamp Amersfoort. De lijst is samengesteld door Nationaal Monument Kamp Amersfoort.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Monument Kamp Amersfoort
  • Dodenboeken Kamp Buchenwald 1937-1945

    De dodenboeken van Kamp Buchenwald bevatten informatie over gevangenen die omgekomen zijn in Kamp Buchenwald.

    Bekijk de bron
  • placeholder

    Struikelstenengids

    Stichting 18 September maakt de fysieke Stolpersteine digitaal toegankelijk. Ze zijn in een database gezet en worden vanuit daar gekoppeld aan de personen op Oorlogsbronnen.nl.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Stichting 18 September
  • Nederlandse en in Nederland verblijvende Joden Bergen-Belsen

    Onderzoek van Dr. Reinoutje Kaas naar Nederlandse en in Nederland verblijvende Joden in Kamp Bergen-Belsen.

  • placeholder
    placeholder

    Joodsche Raad Cartotheek

    De Joodsche Raad Cartotheek is tijdens de Tweede Wereldoorlog aangelegd door verschillende afdelingen van de Joodsche Raad in Amsterdam. Een Joodsche Raad Cartotheekkaart bevat persoonlijke informatie en vaak staan ook familieleden bijgeschreven op de kaart. Daarnaast bevat het informatie over eventuele sperre, een vrijstelling voor deportatie. Na de Tweede Wereldoorlog is in rood potlood de deportatie datum opgeschreven door het Rode Kruis. Op dit moment bevindt de cartotheek zich fysiek in het Nationaal Holocaust Museum en is het digitaal beschikbaar via Arolsen Archives.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Arolsen Archives
  • placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder
    placeholder

    Administratie Kamp Buchenwald

    De kampadministratie van Kamp Buchenwald is online beschikbaar bij Arolsen Archives. Hierin zitten verschillende soorten documenten: registratiekaarten, Häftlings-Personal-Karte en nummerkaarten. Soms is er een foto van de gevangene te vinden in dit archief.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Arolsen Archives
  • Gevallenen '40-'45 database

    De Gevallenen 40-45 Database is een aanvulling op de Erelijst van Gevallenen 40-45. De Erelijst een boek, maar de Database is een digitale lijst die constant wordt aangevuld en gecorrigeerd door het NIOD. De database gevallenen 40-45 is aangesloten op Oorlogsbronnen.

    Aanbieder
    NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies

Afbeelding van Hartog Velleman

Ontbreekt een portretfoto, of kan je ons helpen met een betere afbeelding van Hartog Velleman, dan kan je deze hier toevoegen. Ook is het mogelijk om de bestaande portretfoto beter bij te snijden.

Heeft u bezwaar tegen de vermelding van deze persoon?

Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar info@oorlogsbronnen.nl

Ontvang onze nieuwsbrief
De Oorlogsbronnen.nl nieuwsbrief bevat een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
WO2NETMinisterie van volksgezondheid, welzijn en sport
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards