Archief van Jan Brasser (Uitgeest, 2 maart 1908 – Krommenie, 8 augustus 1991). Schuilnaam Witte Ko.

Archief van Jan Brasser (Uitgeest, 2 maart 1908 – Krommenie, 8 augustus 1991). Schuilnaam Witte Ko. Verzetsdeelnemer. De communistische verzetsman Jan Brasser werkte bij het uitbreken van de oorlog bij de staalfabriek Hoogovens in IJmuiden. Daar verspreidde hij communistische lectuur, probeerde de staalproductie te saboteren en was betrokken bij diverse stakingen. Na de April Meistakingen in 1943 dook Brasser onder en werd sabotagecommandant van de Raad van Verzet in de Zaanstreek en later van de Binnenlandse Strijdkrachten in het district Noord-Holland Noord. Brasser stuurde sabotagegroepen van zo'n honderd man sterk aan en coördineerde talloze sabotage- en vervalsingsacties, bevrijdingspogingen en aanslagen op collaborateurs. Na de oorlog was Brasser enkele jaren actief voor de Centrale Vermogensopsporingsdienst, die onderzoek deed naar collaborateurs die zich tijdens de oorlog verrijkt hadden. Toen hij in 1948 weer aan de slag wilde bij Hoogovens, was Brasser daar vanwege zijn communistisch activisme niet meer welkom. Brasser was vele jaren gemeenteraadslid voor de CPN in zijn woonplaats Krommenie. Hij groeide ook uit tot een van de kopstukken van Verenigd Verzet, een aan de CPN gelieerde vereniging van oud-verzetsmensen. De uitgebreide collectie beslaat voornamelijk de periode oktober 1944-april 1945 en bestaat uit rapporten voor de BS, documenten over de samenwerking binnen het verzet, correspondentie van Brasser met onder anderen Gerben Wagenaar, een vooraanstaand lid van de CPN, en met Ali van Berkum, een van zijn koeriersters, van wie ook ongepubliceerde oorlogsherinneringen zijn opgenomen. Voorts plattegronden en naoorlogse krantenartikelen en verklaringen over de erfenis van het verzet.