Reichsbanknote van 1000 Mark uit de periode 1914-1918.

Reichsbanknote van 1000 Mark uit de periode 1914-1918. Biljetten zijn afkomstig uit de nalatenschap van Hendrik van Laar. Verzetsdeelnemer. 28 bankbiljetten van 1000 Mark. Betrefft bruinkleurige biljetten met op de voorzijde het opschrift "Reichsbanknote/ Ein Tausend Mark/ Berlin den 21 april 1910". Aan weerszijden van de biljetten een rood serienummer en een rood zegel. Op de rijkelijk versierde achterzijde, zowel aan boven- als onderkant van het biljet, het rode serienummer en wapenschild van het Duitse Keizerrijk (adelaar met gespreide vleugels en wapenschild op de borst) omlijst door een lauwerkrans. Aan weerszijden van de krans 2 (mythologische) figuren gekleed in een wit gewaad. Vanaf de voorzijde gezien zit er in elk biljet aan de linkerkant een echtheidskenmerk van in het papier verwerkte blauwe zijden draadjes. De biljetten werden (waarschijnlijk) door het Nationaal Steunfonds (NSF) gebruikt als bewijs van lening die mensen aan het fonds deden. Tijdens de bezettingsjaren gaf Hendrik van Laar samen met meerdere leden van zijn verzetsgroep enige tijd leiding aan het NSF. Hendrik (Henk) van Laar (5-2-1898 – 3-12-1955) was voor de oorlog 20 jaar onderwijzer in de Amsterdamse wijk het Funen op de kosteloze school 118. Ook was hij actief binnen de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC) waar hij zich bezighield met natuurverkenningen en heemkunde. Vlak na de mobilisatie (augustus 1939) was Van Laar betrokken bij de oprichting van een sociaaldemocratisch vendel, ‘het Vendel van de Moderne Vakbeweging’, van de Vrijwillige Burgerwacht Amsterdam (VBA). Samen met AJC-voorzitter en SDAP-partijleider Jacobus Jan (Koos) Vorrink (1891-1955) gaf Van Laar in de rang van kapitein leiding aan de Infanterie Brigade van de VBA. In de meidagen van 1940 assisteerde het vendel de politie bij de arrestaties van: ‘staatsgevaarlijke in geval van een vijandelijke inval’ (NSB’ers). Na de capitulatie poogde Van Laar samen met andere leden van het vendel tevergeefs om met het zeewaardige jacht van VBA-bevelhebber H.R. Boeree naar Engeland te vluchten. Daarna vormde leden van het VBA-vendel een verzetsgroep georganiseerd rondom Van Laar, Chris Meijer, en A.G.C. (Guus) Trestorff. Deze groep werkte samen met de groep-Vorrink, en hield zich onder andere bezig met hulp aan onderduikers, spionage, en bevrijdingsacties. Van Laar was daarnaast ook individueel actief, onder andere voor het Nationaal Steunfonds (NSF), de inlichtingengroep Packard, en schreef hij in 1944 voor de illegale bladen "Baanbreker" en "Vrije Gedachten". Samen met politiecommissaris W.H. Schreuder correspondeerde Van Laar middels telegramverkeer met de Nederlandse regering in Londen, betreffende plannen voor naoorlogse ordehandhaving en het herstel van de democratie. In september 1944 haalde Van Laar in Den Haag een uit Londen afkomstig geheim telegram op toen zij auto in de buurt van Schiphol op een tankversperring botste. Van Laar raakte ernstig gewond met als gevolg dat aan het verzetswerk grotendeels een einde kwam.