Getuigen Verhalen, Het Molukse perspectief in oorlogstijd, interview 33

Geïnterviewde 33 is in Hila geboren rond 1932. Geïnterviewde hoorde dat Japan van plan was om Ambon binnen te vallen. Om die reden bouwde hij samen met anderen een huis in de bossen en enkele loopgraven. Toen kwamen er luchtgevechten tussen Japanse en geallieerde vliegtuigen. Iedereen dook in de loopgraven om niet geraakt te worden door de kogels. Hierna kwamen de Japanners in Hila. De mensen mochten van de Japanners ’s avonds geen vuur maken om niet ontdekt te worden door de geallieerden. Politieagenten deden een ronde ter controle. Deze agenten waren mensen uit Hila. Overtreding werd gestraft met slaag van de Japanners. Na circa een jaar moesten de mensen voedsel voor de Japanners gaan verbouwen, zoals sago. Ook moest er suiker worden gemaakt. Indien het voedsel niet werd afgedragen, volgde er slaag met een houten stok. Er was geen gebrek aan voedsel voor de bewoners. Om die reden was er ook een illegale ruilhandel met mensen van het dorp Hatiwe. Kleding en textiel werd geruild voor sago. Eenmaal werd dit ontdekt door de politieagent, die een paar van hen halfdood sloeg. Geïnterviewde herinnert zich de geallieerde bombardementen op Ambon-stad. Ook weet hij nog dat aan het begin van de oorlog Australiërs, op de vlucht voor de Japanners, werden neergeschoten in de buurt van Hila. De zwaargewonde Australiërs zijn toen geholpen door mensen van Hila. Drie van hen zijn later gevlucht naar Seram. Een van hen met brandwonden kon niet mee en is later opgepakt en naar Ambon overgebracht. Er waren slechts weinig Japanse militairen in Hila, maar de mensen waren bang voor ze en kwamen dus niet in opstand. De Japanse soldaten woonden in een woonhuis in Hila. Een van hen was verantwoordelijk voor de verbouw in de tuinen, een ander voor de visvangst. Na de capitulatie verdwenen de Japanners naar Seram. Hierna kwamen eerst de geallieerden en daarna de Nederlanders. De geallieerden onderzochten of er iets was verwoest. Voor de geïnterviewde betekent de Tweede Wereldoorlog een periode van ellende.