Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Theo Zonneveld

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’. Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". Theo Zonneveld Theo werkte in het kader van de werkverschaffing in de Noordoostpolder, in Emst. Daar werden razzia's gehouden, wat een reden was voor Theo om via Urk terug te keren naar Rotterdam. Toen de razzia in Rotterdam werd gehouden, vertelde Theo's moeder dat hij wel kon gaan, dat kwam goed uit met de voedselvoorziening. In München gaven Theo en zijn broers zich op meubelmaker, maar er bleek geen werk te zijn, waardoor ze maar speelgoed zijn gaan maken. Dat werd af en toe geruild voor eten. Theo heeft een aantal bombardementen van dichtbij meegemaakt. Na de bevrijding werd het dorp door de dwangarbeiders en krijgsgevangenen geplunderd.