WONING - Dhr. Geert Begerman ;

Interview met dhr. Geert Begeman door de Werkgroep Overijssel Nederlands-Indië Nieuw Guinea (WONING). Geert Begeman is geboren op: 31 – 07 – 1928 Dienstplichtig Landmacht – 41e veldcompagnie. Geert is voor zijn dienstplicht auto monteur in een garage aan de Dedemsvaart. Hij ziet dat zijn kameraden zich stuk voor stuk opgeven om als vrijwilliger naar Indonesië te gaan. Na 1945 is er veel propaganda in het hele land om als vrijwillig militair te worden uitgezonden om door middel van politionele acties de orde en rust terug te brengen in Nederlands Indië, waar veel onrust is, en waar vooral op Java de roep om onafhankelijkheid groot is. Voor Geert, die zich wat eenzaam voelt na het vertrek van zijn vrienden, is dit ook een reden om zich als vrijwilliger te melden. Maar dat hoeft niet want hij is dienstplichtig. Hij komt in 1948 op in Amersfoort en wordt na zijn opleiding ingedeeld om ook naar dat verre Indië te vertrekken. Ze krijgen wat voorlichting, waar hij zich niet veel van kan herinneren en reist naar Rotterdam, waar hij wordt ingescheept op de Zuiderkruis. Op dit schip is er ’s morgens nog wel appel en volgen er wat voorlichtingsbijeenkomsten, maar er is ook veel vrijheid en er wordt veel gekaart. Verder is het een rustige tocht van zo’n 4 weken met weinig tot geen zeezieken. Na de gebruikelijke route via het Suez-kanaal is de tocht rechtstreeks naar Tandjong Priok, de havenplaats van Batavia. Als ze aankomen is het september 1948, de internationale druk om het land onafhankelijk te verklaren is dan op zijn hoogtepunt. Geert wordt vrijwel direct naar Sukabumi getransporteerd, de bedoeling is dat daar de moegestreden militairen worden afgelost, deze mogen, soms na 3 jaar, thuis varen. Voor Geert betekent dat autoreparaties uitvoeren als monteur in de garage. Veel wagens komen daar voor revisie en/of om kapotte onderdelen te vervangen. Acties tege hij niet mee. Wel moet hij een keer een motor koerier vervangen verteld hij, de vorige is tegen een stalen spandraad van de vijand aangereden en daardoor dodelijk gewond. Verder gaat hij nog een paar keer mee als bijrijder, bij koeriersdiensten. Er moeten na de overdracht zaken worden overgedragen, dat staat in het bestand. Omdat een overzicht niet aanwezig is, of wordt weggewerkt, werkt dit illegale zaken in de hand. Veel wordt onderhands verkocht aan de altijd voor handel geïnteresseerde Chinezen, maar ook wel aan anderen. Geert heeft verkering met een half Chinees/Javaans meisje en haar vader is wel geïnteresseerd in de draaibank die in de garage staat. Bij aflevering op het bestemde adres ziet Geert daar nog wat officieren die ook handel staan af te rekenen. Hij is dus duidelijk niet de enige die wat probeert te verdienen. De leger motoren van de koeriers staan wel op de lijst voor overdracht aan de TNI. Dit doet toch wel pijn en uit wraak worden alle zuigerveren verwijderd voor de overdracht. Zo zal de TNI er geen plezier aan beleven. Een soldaat geeft uit medelijden een paar goede schoenen aan een Javaanse medewerker die altijd maar op blote voeten moet lopen. Deze echter is het gewend op blote voeten te lopen en ziet de schoenen als handel, hij verkoopt ze. De soldaat, toch al op van de zenuwen door de chaos die er overal weer heerst, ziet dat hij zijn schoenen niet aanheeft. Hij roept hem bij zich en geeft hem de opdracht; de schoenen terug of hij weg. De jongen geeft vol angst toe dat hij ze heeft verkocht. Geert ziet dan dat deze zonder pardon wordt neergeschoten. Dit gebeurt in Garud en hier vind ook een bestorming van inlanders plaats. Op de berichten dat Nederland de bezetting zal opheffen neemt een man of veertig de wapens, bamboesperen, knuppels, messen enz., op en zal de legerplaats bestormen. De bewakers raken in paniek en schieten op de amok makende