Konsystorz Ewangelicki w Gdańsku

Organizacja Konsystorza, Superintendentura Generalna Prowincji Prusy Zachodnie, Zarząd Synodalny Prowincji Prusy Zachodnie, Gdańska Krajowa Rada Kościelna, duchowni i nauczyciele, superintendentury, szpitale diakonisek, uroczystości, jubileusze, wizytacje generalne kościelne i szkolne, budżet, zmiany wyznania, ruch polsko-katolicki, agitacja antykościelna, kolekty, partia hitlerowska a Kościół ewangelicki, zmiany granic z Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem, stosunki kościelne w Wolnym Mieście Gdańsku, stosunki z Kościołem rzymskokatolickim, synody, nabożeństwa, modlitewniki, święta kościelne, diaspora, współpraca z prasą, Dom Marynarza w Gdyni, sekty, wolnomularstwo, stowarzyszenia, misje, menonici, fundacje, testamenty, cmentarze, budownictwo kościelne i szkolne, podatki, majątek kościelny, fakultet teologiczny, postępowanie dyscyplinarne, wykazy parafii, dochody, etaty, uposażenie, emerytury, kasy wdowie, prowadzenie ksiąg kościelnych, małżeństwa mieszane, seminarzyści, nauczanie religii, duszpasterstwo, opieka religijna w więzieniach, wojsku i szpitalach, działalność charytatywna, muzyka kościelna, sprawozdania statystyczne, wojna, ewakuacja, ochrona zabytków (kościół św. Katarzyny w Gdańsku fotografie), współpraca z archiwami, cmentarze wojenne, pomoce kancelaryjne sygn. 1-900, 2374-2380a, 2785-3032, 3167-3196, 3203-3255; akta poszczególnych parafii ewangelickich sygn. 901-2372, 3033-3127, 3256-3257; akta osobowe duchownych i służby kościelnej sygn. 2381-2784, 3129-3166, 3197-3202. Po zaborze północnych ziem Rzeczypospolitej przez Prusy (1772 r.) sprawy kościelne na tym terenie podporządkowano Kamerze Wojennej i Domen w Kwidzynie, a następnie Rejencji Zachodniopruskiej. Rozporządzeniem z dnia 10 lipca 1816 r. utworzono Konsystorz Ewangelicki w Gdańsku dla Prowincji Prusy Zachodnie. Po likwidacji tej Prowincji doprowadzono z początkiem 1832 r. do rozwiązania dotychczasowego Konsystorza w Gdańsku. Jego uprawnienia powierzono Konsystorzowi w Królewcu, występującemu również pod nazwą Konsystorz i Prowincjonalne Kolegium Szkolne Prowincji Prusy w Królewcu. W 1886 r. ponownie utworzono Konsystorz w Gdańsku, obejmujący reaktywowaną prowincję Prusy Zachodnie (obejmującą Rejencję Gdańską i Rejencję Kwidzyńską). Konsystorz sprawował nadzór nad Kościołem ewangelickim oraz szkołami, natomiast w sprawach Kościoła katolickiego pełnił do 1845 r. funkcję doradczą dla władz prowincjonalnych. W roku 1845 nastąpiło ostateczne wyłączenie spraw szkolnych, które odtąd były załatwiane w Prowincjonalnym Kolegium Szkolnym. W ten sposób Konsystorz przekształcił się w instytucję zarządzającą jedynie kościołami ewangelickimi. Część uprawnień administracyjnych i majątkowych z zakresu budowy kościołów i plebani, zakładania i utrzymania cmentarzy, majątku kościelnego pozostała w gestii rejencji. Po odrodzeniu Państwa Polskiego i powstaniu Wolnego Miasta Gdańska powołano w 1920 r. Konsystorz Ewangelicki dla Wolnego Miasta Gdańska. Natomiast tereny Pomorza polskiego podporządkowano nowo utworzonemu Konsystorzowi Ewangelickiemu w Poznaniu. W okresie okupacji (1939-1945) Konsystorzowi w Gdańsku podlegał cały Okręg Gdańsk-Prusy Zachodnie.