Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Henk Hofland

HENK HOFLAND (NL) Henk woonde in de wijk Kralingen die steeds meer een klein dorp werd naarmate het openbaar vervoer stil kwam te liggen. Ook fietsen was moeilijker geworden, de scholen werden gesloten en er was een avondklok. De Hongerwinter kwam eraan, een periode van wetteloosheid.Henk hoorde op de Oudedorperweg een auto voorbijkomen met een luidspreker die meldde dat mannen de volgende dag klaar moesten staan met warme kleding en leeftocht. Henk werd door zijn vader verstopt op de bergzolder waar Henk door een kier in het dak naar buiten kon kijken.Op elf november belde er uiteindelijk een Duitse soldaat aan. Henk’s moeder was in alle staten en riep: “Mein Sohn, haben Sie mein Sohn gesehen”, waarop de soldaat aannam dat er niemand in het huis was en vervolgens vertrok. Henk was aan de razzia ontsnapt.Na de razzia zag alles er anders uit: de aandacht was verslapt en er waren een aantal NSB-families gevlucht naar Duitsland. Henk heeft met vriend Hans van Lokeren ingebroken in die huizen en daar de boel kapotgemaakt uit ballorigheid. Op 5 april 1945 was Henk getuige van een overval van het Verzet op een afdeling van de Abwehrstelle. De overval ontaardde in een schietpartij waarbij doden vielen.De Hongerwinter betekende voor Henk de totale desintegratie van alle wat de maatschappij geregeld had. Openbaar vervoer, veiligheid op straat, zekerheid van bestaan; niets bleef in de Hongerwinter gehandhaafd. De levenservaring die je in die periode opdoet, valt niet te vergelijken met met de levenservaring die je in volle vredestijd opdoet, stelt Henk Hofland. SAMENVATTING ONDERWERP. Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". HENK HOFLAND (EN) Henk lived in the Kralingen district, which was increasingly becoming a small village as public transport came to a standstill. Cycling had also become more difficult, schools were closed and there was a curfew. The Hunger Winter was approaching, a period of lawlessness.Henk heard a car pass by on the Oudedorperweg with a loudspeaker announcing that men had to be ready the next day with warm clothing and provisions. Henk was hidden by his father in the attic, where Henk could look outside through a crack in the roof.On November 11, a German soldier finally rang the doorbell. Henk's mother was in a state of panic and shouted: "Mein Sohn, haben Sie mein Sohn gesehen", whereupon the soldier assumed that there was no one in the house and then left. Henk had escaped the raid.After the raid, everything looked different: attention had waned and a number of NSB families had fled to Germany. Henk and his friend Hans van Lokeren broke into those houses and destroyed everything out of mischief. On 5 April 1945, Henk witnessed a raid by the Resistance on a department of the Abwehrstelle. The raid degenerated into a shooting that resulted in deaths.For Henk, the Hunger Winter meant the total disintegration of everything that society had arranged. Public transport, safety on the streets, security of existence; nothing was maintained during the Hunger Winter. The life experience you gain during that period cannot be compared to the life experience you gain during peacetime, says Henk Hofland. SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions. The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let...