Colijnsplaat, oorlogsmonument

Het oorlogsmonument herinnert de inwoners van Colijnsplaat (gemeente Noord-Beveland) aan de bewaring van het dorp op 25 november 1944, waarbij een Duitse aanval op de sluis van het waterschap Oud en Nieuw Noord-Beveland en de N.H. kerk werd afgewend. Op 9 november 1944 ontving brigade-commandant A.C. de Ruijter van Steveninck orders voor een nieuwe taak van de Prinses Irene Brigade. Onder bevel van de commandant van de 52ste Lowland Division (die met de 4de Commando-Brigade de verovering van Walcheren had uitgevoerd) moesten ze Zeeland bewaken. Op 14 november vertrok vanuit Wuustwezel (in België) de verkenningsafdeling 'de Recce' naar Noord-Beveland. De groep werd ingekwartierd in Colijnsplaat, een dorp dat nogal onder de oorlog te lijden heeft gehad. Eerste luitenant Ian Jacob Havelaar was commandant van een van de twee Carrier-troepen. Overdag werden bij Colijnsplaat drie waarnemingsposten bemand en 's nachts waren er patrouilles. Op 25 november 1944 waarschuwden twee Zeeuwse boeren (de heren M. Neerhout en M.L. Fortuin) dat circa dertig Duitsers met een bootje vanuit Schouwen bij de kust van Colijnsplaat waren aanbeland. Bij de hoeve van de Regt had de groep een wagen meegenomen. Luitenant Havelaar kreeg van kapitein Immink het bevel om naar de hoeve te gaan. Neerhout wees hem de weg. Bij de afwateringssluis kwamen de twee groepen elkaar tegen. De bezetter trok zich terug en groef zich in in de buurt van de hoeve aan de West-Zeedijk. Toen Havelaar met een verrekijker op de dijk stond om de situatie te observeren, werd hij in het hoofd getroffen door een kogel. Daarna brandde de strijd los. Toen een Engelse artilleriebatterij ondersteuning bood, gaf de bezetter zich over. Onthulling Het monument is onthuld op 25 november 1949 door de Commissaris van de Koningin in Zeeland, jhr. mr. A.F.C. de Casembroot.