Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud
Alle bronnen

Makkum, verzetsmonument

Het verzetsmonument in Makkum (gemeente Súdwest-Fryslân) is opgericht ter nagedachtenis aan elf leden van District I-VI van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten die in de strijd tegen de bezetter zijn omgekomen. De namen van de elf slachtoffers luiden: Sjoerd Adema, Rinnert G. Anema, Schelte Bruinsma, Hobbes Dijkstra, Fetze Elgersma, Jan Emmens, Jacobus P. Keller, Hendrik Th. Lemson, Roelof van der Meer, Hendrik Postma en Simon K. Sipma. Op zaterdag morgen 7 april 1945 deed de Sicherheitsdienst uit Sneek en Groningen in samenwerking met de Landwacht een grootscheeps opgezette aanval op de Marechausseekazerne in Makkum. Zij waren in de veronderstelling dat dit het hoofdkwartier van de verzetsbeweging was. Er werd echter niets gevonden. Vervolgens werd een razzia uitgevoerd in de plaatselijke conservenfabriek van Van den Berg. De bezetter had een lijst met namen die door een verrader was samengesteld. In de fabriek en in het dorp werden verscheidene arrestaties verricht, terwijl in de fabriek ook wapens werden gevonden. Nadat uit Schraard de veehouder Fetze Elgersma en zijn onderduikers Jan Emmens uit Zuidbroek en Hermanus Falkena uit Hilversum waren opgehaald, werden zes mannen, na zwaar te zijn mishandeld, om vier uur achter de inmiddels in brand gestoken kazerne doodgeschoten: Hobbes Dijkstra, Hendrik Lemson, Sjoerd Adema, Jacobus Keller, Fetze Elgersma en Hermanus Falkena. De naam Falkena komt niet op het monument voor, omdat hij geen lid van de NBS was. Jan Emmens werd met de andere arrestanten naar Sneek gebracht. Op 15 april 1945 werd zijn stoffelijke overschot, doorzeefd met kogels in de sloot bij Anna Paulowna gevonden. Op maandag 16 april 1945 was een sectie van de NBS van het district Bolsward geconcentreerd in Kievitshorne. Samen met de Canadezen werd Wons bezet en in de loop van de middag werd met een tweede groep een hooggelegen boerderij bij Makkum aangevallen, waarin de bezetter zich had verschanst. Het open terrein bood vrijwel geen dekking. Schelte Bruinsma en Simon Sipma raakten bij dit vuurgevecht zo zwaar gewond dat ze aan de gevolgen overleden. Op 17 april kreeg een groep van de NBS opdracht om op te rukken naar de brug bij boerderij Laanzigt onder Makkum om deze te bezetten of zo nodig op te blazen. De groep ging iets te ver vooruit en kwam in het schootsveld van de bezetter terecht. Rinnert Anema en Roelof van der Meer sneuvelden bij deze actie. Om de rest van de groep de gelegenheid te geven zich terug te trekken, hield de brenschutter Hendrik Postma de bezetter onder vuur. Deze heldhaftige poging kostte hem echter wel het leven. Sjoerd Adema werd geboren op 18 maart 1920 in Makkum. Hij was machinist in de conservenfabriek. Adema werd begraven op de N.H. begraafplaats in Makkum. Rinnert Gerrit Anema werd geboren op 24 februari 1921 in Witmarsum. Hij woonde in Nijezijl bij IJlst en was stoffeerder van beroep. Hij werd begraven op de R.K. begraafplaats te Sneek. In deze stad is ook een straat naar hem genoemd. Schelte Bruinsma werd geboren op 8 september 1912 in Pingjum. Hij was aardappelhandelaar en werd begraven op de N.H. begraafplaats in zijn geboorteplaats. Hobbes (Bob) Dijkstra werd geboren op 4 september 1923 in Rotterdam. Hij was student in de chemie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Tijdens de bezetting was hij in Makkum ondergedoken. Dijkstra werd begraven op de N.H. begraafplaats te Makkum. Fetze Elgersma werd geboren op 22 april 1900 in Wons. Hij was veehouder in Schraard. Toen op 7 april 1945 de overvalwagen van de SD binnenreed, was het de bedoeling om Willem (de zoon van de familie Elgersma) te arresteren. Deze was echter niet thuis, maar na een grondig onderzoek in de boerderij werden wel enkele wapens gevonden. Fetze en zijn twee onderduikers Jan Emmens en Hermanus Falkena werden meegenomen en bij de kazerne gefusilleerd. Elgersma werd begraven op de N.H. begraafplaats in Makkum. Jan Emmens werd geboren op 2 augustus 1916 in Anlo. Hij was chauffeur in Zuidbroek en werd begraven op het Ereveld Loenen. Hermanus Falkena werd geboren op 29 april 1920 in het voormalige Nederlands-Indië. Hij was student aan de Technische Hogeschool in Delft en had geweigerd de loyaliteitsverklaring te tekenen. Falkena werd begraven op de N.H. begraafplaats in Makkum. Jacobus Pieter Keller werd geboren op 7 november 1921 in Zeist. Hij was ondergedoken in Makkum en werd begraven op de N.H. begraafplaats van Makkum. Hendrik Theodorus Lemson werd geboren op 15 april 1924 in Maastricht. Hij was belastingambtenaar. Hij was ondergedoken in Makkum en werd begraven op de N.H. begraafplaats van Makkum. Roelof van der Meer werd geboren op 28 november 1918 in Parrega. Deze 26-jarige winkelier werd begraven op de N.H. begraafplaats in Parrega. Hendrik Postma werd geboren op 15 september 1918 in Bolsward. Hij was landarbeider in Exmorra en werd begraven op de N.H. begraafplaats in dit dorp. Simon Klaas Sipma werd geboren op 19 december 1905 in Vrouwenparochie. Hij was kweker in Kimswerd en werd begraven op de N.H. begraafplaats in dit dorp. Onthulling Het monument is onthuld op 3 mei 1952.

Vervaardiger
  • M. Zijlstra (muur)
  • Mevr. A. Baanders-Kessler (beeld)
Plaats
Collectie
  • Oorlogsmonumenten
Type
  • monument
Identificatienummer van Nationaal Comité 4 en 5 mei
  • 150
Trefwoorden
  • Verzet Nederland
  • Beeld
  • Sculptuur
Disclaimer over kwetsend taalgebruik

Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer

Ontvang onze nieuwsbrief
Tweewekelijks geven we je een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
Ministerie van volksgezondheid, welzijn en sportVFonds
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards