Utrecht, 'Monument voor de Oranje Vrijbuiters'

Het 'Monument voor de Oranje Vrijbuiters' in Utrecht is opgericht ter nagedachtenis aan de achttien verzetslieden van deze verzetsgroep die op 29 februari 1944 op de Waalsdorpervlakte zijn gefusilleerd. De namen van de achttien slachtoffers luiden: Roger Henri René Abma (geb.17-05-1919 te Roozendaal), Andries van Beek (geb.09-05-1919 te Apeldoorn), Leo Fischer (geb.11-02-1897 te Somotsjin), Antonius Josephus Rud. Hegge (geb. 11-12-1920 te ‘s-Gravenhage), Cornelis Heij (geb. 27-11-1919 te Utrecht), Leonardus Cornelis Heij (geb. 02-02-1914 te Utrecht), Johannes Holswilder (geb. 16-02-1902 te Schoonhoven), Christiaan Kerkhof (geb. 09-10-1900 te Leeuwarden), Karel Keizer (geb. 14-05-1911 te Amsterdam), Hans van Koetsveld (geb. 23-11-1918 te Rotterdam), Heinz Loewenstein (geb. 17-02-1919 te ’s-Gravenhage), Jacobus Alexander Martens (geb. 10-08-1923 te Haarlem), Egbertus Maria Meulenkamp (geb. 03-05-1918 te Kampen), J. Bob van Oorschot (geb. 30-12-1919 te Medan), Klaas Postma (geb. 25-12-1904 te Meppel), Herman Frans van Roon (geb. 23-05-1922 te Rotterdam), Thomas Franciscus H. Spoelstra (geb. 14-05-1914 te Utrecht) en Pieter Verhage (geb. 17-11-1921 te Gapinge). Leonardus Cornelis Heij was sergeant-admiraal bij de Genie. Hij werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog eerst voor het blad 'Je Maintiendrai' en sloot zich later aan bij de 'Oranje Vrijbuiters'. Zijn jongere broer Cornelis was student en tevens lid van de 'Oranje Vrijbuiters'. Zij werden samen op 17 december 1943 in Arnhem gearresteerd door verraad van Joop de Heus. Ze zaten vanaf die dag tot 29 februari 1944 gevangen in het 'Oranjehotel' te Scheveningen (cel 509). Zonder enige vorm van proces, zonder geestelijke bijstand en zonder een afscheidsbrief te mogen schrijven werden zij op 29 februari 1944 samen met zestien andere makkers gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. Op de vooravond van de executie kregen zij om 12 uur 's nachts een galgenmaal: brood met jam en een sigaret. Hun laatste woorden waren: 'Wij sterven voor God, Koningin en Vaderland'. Twee leden van de 'Oranje Vrijbuiters' (waaronder Bertus Heij, de jongste van de drie broers) kregen gratie, onder meer op grond van hun leeftijd. Zij kregen levenslange tuchthuisstraf.De achttien leden van de verzetsgroep zijn op 1 maart 1946 begraven op de Derde Algemene begraafplaats 'Tolsteeg' te Utrecht. Onthulling Het monument is opgericht op 10 mei 1947. Zestig jaar na dato is het grafmonument ingrijpend gerenoveerd en op 10 mei 2007 opnieuw onthuld. De toegevoegde gedenksteen is onthuld door de heer Quintus van Koetsveld, broer van de gefusilleerde Hans van Koetsveld. De renovatie was een initiatief van de speciaal hiertoe opgerichte Stichting Eregraf en Monument Oranje Vrijbuiters.