Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud

Hendrik Willem Gaertman

Apeldoorn, 25 maart 1908 - Ohrbeck Landkreis Osnabrück, 8 januari 1945

GAERTMAN (Hendrik Willem), geboren te Apeldoorn op 25 maart 1908. Via Winterswijk komt Hendrik in 1922 naar Rotterdam, waar hij in 1933 trouwt. In 1938 verhuist het gezin, dan met 2 kinderen, naar Rotterdam-Vreewijk, op het adres Groenezoom 79. Niet alleen worden daar nog 2 kinderen geboren, maar ook is het adres een belangrijke plek voor de verzetsactiviteiten van Hendrik en als onderduikadres. Zo maakt Hendrik, ambtenaar op de afdeling sport en recreatie, vervalste persoonsbewijzen en voorziet deze van een zegel. Wanneer op 10 november 1944 de razzia plaatsvindt is Hendrik 36 jaar oud. Hij wordt opgepakt en weggevoerd naar het Arbeitserziehungslager (AEL) Augustaschacht te Ohrbeck, een werkopvoedingskamp, onder andere bestemd voor de mannen die zich hebben onttrokken aan gedwongen arbeid. De Gestapo laat veel AEL-gevangenen werken voor de Klöcknerfabriek in Georgsmarienhütte, een belangrijk bedrijf voor de oorlogsindustrie. Ook worden zij ingezet voor het puinruimen in het door geallieerden gebombardeerde Osnabrück. In AEL Ohrbeck heersen levensbedreigende omstandigheden, die lijken op die in concentratiekampen. Zwaar lichamelijk werk, honger, ziekten, afranselingen en treiterijen bepalen het dagelijks leven van de gevangenen. Zij krijgen bewust onvoldoende eten en drinken om zwaar lichamelijk werk te kunnen doen. De onmenselijke behandeling moet de gevangenen gewillig maken, zodat zij zonder verzet dwangarbeid zullen verrichten. In het gebouw van de Klo?cknerfabriek neemt de Gestapo ook verhoren af, waarbij martelingen niet geschuwd worden. Uitputting, ziekte en letsel dat gevangenen oplopen bij hun werk zijn belangrijke doodsoorzaken. Als gevolg van een ongeval en daaropvolgende mishandelingen door bewakers, overlijdt Hendrik te Ohrbeck op 8 januari 1945. Zijn vrouw verliest in de oorlog niet alleen haar man, maar ook haar moeder, schoonmoeder en broer. Ze staat er alleen voor om 4 jonge kinderen op te voeden. Op de dag van de watersnood krijgt zij een hersenbloeding. Aan de gevolgen hiervan overlijdt zij op 6 februari 1953, 48 jaar oud. Haar kinderen zijn dan 10, 12, 14 en 17 jaar oud.

Bron: Stadsarchief Rotterdam

Woonplaats (tijdens de oorlog)
Beroep (tijdens de oorlog)Kantoorbediende
Andere foto’s

Het leven tijdens de oorlog van Hendrik Willem Gaertman

1944
10 november 1944

Opgepakt bij de Razzia van Rotterdam

8 januari 1945

Omgekomen in Ohrbeck Landkreis Osnabrück

Bronnen

Dit zijn de bronnen die bij Oorlogsbronnen bekend zijn over deze persoon.

  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder

    Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis

    In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Nationaal Archief
  • placeholder
    placeholder

    Geregistreerde oorlogsslachtoffers

    180.000 Nederlanders zijn door de Oorlogsgravenstichting geregistreerd als oorlogsslachtoffer. Op Oorlogsbronnen vind je persoonsdata over deze mannen, vrouwen en kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog of de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog zijn omgekomen. Het gaat zowel om militairen als burgers.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Oorlogsgravenstichting
  • placeholder

    Collectie Duitse Overlijdensakten

    Duitse overlijdensakten zijn afschriften van akte van overlijdens van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen of vrijwillig in Duitsland verbleven. Na de oorlog hebben Duitse gemeenteambtenaren deze afschriften opgesteld in opdracht van de geallieerden. Naast persoonsgegevens is soms ook informatie over beroep, religie en doodsoorzaak te vinden.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    CBG|Centrum voor familiegeschiedenis
  • Collectie Rode Kruiskaarten

    De verzameling Rode Kruiskaarten komt voort uit het kaartsysteem dat het Rode Kruis gebruikte om gegevens over vermiste personen bij te houden. De bijna 11.000 kaarten waarop een overlijden en/of een plaats van begraven staat vermeld, zijn in de jaren zestig overgedragen aan het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis. Deze kaarten zijn met vrijwilligers gecrowdsourced en daarna aangesloten op Oorlogsbronnen.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    CBG|Centrum voor familiegeschiedenis
  • Razzia van Rotterdam en Schiedam

    Ron Schuurmans maakte biografieën van de slachtoffers van de razzia van Rotterdam en Schiedam op 10 en 11 november 1944. Dit was de grootste razzia die de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft gehouden. Bij deze razzia zijn ongeveer 52.000 van de 70.000 mannen van 17 tot en met 40 jaar oud uit Rotterdam en Schiedam weggevoerd.

    Bekijk de bron
    Aanbieder
    Stadsarchief Rotterdam
  • placeholder

    Afbeeldingen van personen

    Aanbieder
    Stichting WO2Net | Oorlogsbronnen.nl

Afbeelding van Hendrik Willem Gaertman

Ontbreekt een portretfoto, of kan je ons helpen met een betere afbeelding van Hendrik Willem Gaertman, dan kan je deze hier toevoegen. Ook is het mogelijk om de bestaande portretfoto beter bij te snijden.

Heeft u bezwaar tegen de vermelding van deze persoon?

Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar info@oorlogsbronnen.nl

Ontvang onze nieuwsbrief
De Oorlogsbronnen.nl nieuwsbrief bevat een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
WO2NETMinisterie van volksgezondheid, welzijn en sport
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards