Theodorus van Es

Ook bekend als: Dorus

Dorus wordt geboren op 15 januari 1922 in Kaatsheuvel als een van de negen kinderen van Jan van Es en Catharina Vastré. Net als zijn vader en jongere broer Nies gaat Dorus aan het werk in de leerindustrie van de Langstraat. Hij wordt schoenmaker. Na de Duitse inval wordt Nies opgeroepen voor de Arbeitseinsatz en als dwangarbeider naar Grossingerheim gestuurd. Daar komt hij bij een geallieerd bombardement op 2 augustus 1943 om het leven, 20 jaar oud. Zijn oudere broer Dorus besluit onder te duiken in Kaatsheuvel om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen. Op een zomerdag in 1944 verlaat Dorus zijn schuilplaats om een voetbalwedstrijd te bekeken. Diezelfde dag houden Waalwijkse landwachters een razzia en Dorus wordt daarbij opgepakt. Zodra Jan dit hoort, spoedt hij zich met zijn vrouw naar het sportpark om zijn zoon vrij te krijgen. Bij het verlaten van het huis neemt hij een ledersnijmes mee. Als ze bij Dorus zijn aangekomen, probeert zijn moeder hem weg te trekken. Ze wordt door een van de landwachters met een geweerkolf weggeslagen. Daarop ontstaat een vechtpartij, waarbij het geweer afgaat en Jan met zijn mes de uniformjas van de landwachter bewerkt. De veldwachters overmeesteren Jan en Dorus en voeren hen lopend af naar Waalwijk, waar ze hardhandig worden verhoord. Catharina wordt na korte hechtenis weer vrijgelaten. Terug in Kaatsheuvel worden Jan en Dorus in de marechausseekazerne vastgehouden. De agenten geven vader en zoon de gelegenheid te ontsnappen, maar Jan gelooft dat het allemaal met een sisser zal aflopen. Weglopen zou alleen maar meer problemen geven. Ze worden naar Mariënhof in Vught gebracht, maar de Sicherheitsdienst (SD) is van mening dat de kwestie niet zwaar genoeg is voor vervolging en staat op het punt hen naar het Huis van Bewaring in ’s-Hertogenbosch te brengen. Juist op dat moment liquideert het verzet in ’s-Hertogenbosch een SD-agent, waarop de Duitsers represaillemaatregelen nemen. Op 11 augustus 1944 wordt een willekeurig gekozen groep gevangenen uit Mariënhof, onder wie vader en zoon Van Es, naar de fusilladeplaats van kamp Vught gebracht en daar diezelfde avond nog geëxecuteerd. Dorus is 22 jaar geworden; zijn vader 46 jaar.

Bron: Brabantse Gesneuvelden