Martinus Antoon Duiser

Ook bekend als: Martinus Duiser

Martinus wordt geboren op 18 april 1916 in Sprang als zoon van Martinus Duiser senior en Aleida Dorgelo. Hij vestigt zich in Tjiandjoer op Java, waar hij werkt als thee- en rubberplanter. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Een verrassing is dit niet. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging hebben de Japanners de Nederlandse kolonie al langer op het oog als een van de belangrijkste doelen om Oost-Azië te overheersen. Tegen deze achtergrond wordt Martinus als sergeant van de militie ingelijfd bij het KNIL en ingezet voor de verdediging van Java. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel ingenomen. Het KNIL biedt nog felle weerstand, maar ernstig gehinderd door besluiteloosheid aan de top en miscommunicatie, wordt het op 8 maart 1942 in Bandoeng gedwongen tot overgave. Diezelfde dag wordt Martinus met duizenden andere Nederlandse militairen in Bandoeng krijgsgevangen genomen en afgevoerd naar de Javaanse kampen. Later wordt hij voor dwangarbeid naar een van de kampen op Ambon of op de Molukken gedeporteerd. Op 25 november 1943 wordt Martinus samen met 411 Engelse en 136 Nederlandse krijgsgevangenen ingescheept op het Japanse transportschip Suez Maru, met bestemming Soerabaja. Het zijn allemaal zieke krijgsgevangenen uit de werkkampen op Ambon en de Molukken. Vier dagen later, de 29e, wordt de Suez Maru bij het eiland Kangean ten oosten van Madoera getorpedeerd door de Amerikaanse onderzeeër USS Bonefish. Het is bij de Amerikaanse bemanning niet bekend dat het schip honderden krijgsgevangenen vervoert. De meeste krijgsgevangenen komen door verdrinking in de scheepsruimen om het leven. De ongeveer 250 gevangenen die het schip wel weten te verlaten, worden door de Japanners in de reddingssloepen met mitrailleurs onder vuur genomen. Niemand van de 548 gevangenen aan boord heeft de ramp daardoor overleefd. Martinus is een van de slachtoffers die in het water om het leven komen. Hij is 27 jaar geworden.

Bron: Brabantse Gesneuvelden