Arie (Aat) Scholts

SCHOLTS (Arie, roepnaam Aat), geboren te Rotterdam op 27 januari 1926. Hij is nog maar net zeven jaar wanneer zijn vader overlijdt aan een longaandoening. In 1944 woont Aat met zijn moeder, een jonger zusje en een opa in de Rotterdamse wijk Carnisse, op het adres Ebenhaëzerstraat 23a. Bij de razzia van 10 november 1944 wordt Aat opgepakt, hij is dan 18 jaar. Hij wordt weggevoerd met een rijnaak en komt, via Amsterdam, het IJsselmeer en Kampen, terecht in Kamp Wezep, waar hij enige tijd verblijft. Op 19 november 1944 moet Aat ’s ochtends vroeg al aantreden voor vertrek per trein, maar het duurt nog tot laat in de middag voordat de trein wegrijdt. Daarin zitten 1.500 Rotterdamse razziaslachtoffers, die via Zwolle, Meppel, Assen en Nieuwerschans naar Duitsland worden gebracht. Vroeg in de nacht, het is dan 20 november 1944, botst de trein bij het station van Bad Zwischenahn (nabij Oldenburg) op een daar stilstaande locomotief, waarbij zo’n 30 Rotterdammers om het leven komen. Aat blijft ongedeerd. Na de nodige reparatie aan het kapotte materieel en uren wachten, vertrekt de trein weer: via Oldenburg naar Bremen. Daar wordt Aat ingedeeld in een groep van 200 man die worden ondergebracht in een feestzaal van een café in Kirchweyhe. De omstandigheden zijn slecht. Ook het weer is slecht en de schoenen van Aat overleven dat niet, waardoor hij het verder moet doen met klompen. Na twee weken wordt Aat tewerkgesteld bij de Spoorwegen en verhuist hij naar een Lager in het vlakbij gelegen dorpje Leeste. Van daaruit moet hij helpen om een Lager in Huchting in orde te maken. Als dat werk klaar is, worden daar 60 Rotterdammers ondergebracht, waaronder Aat. Hij moet in de keuken werken en andersoortig corveewerk verrichten. Na enige oefening kan Aat aardig met de Franse kok spreken en wordt hij zo’n beetje de tolk tussen de kok en de Lagerführer. Aat bouwt een vriendschap op met de kok en heeft het redelijk naar zijn zin. Hij leert om zich aan te passen aan de moeilijke omstandigheden en om zijn hoofd boven water te houden. Het gemis van een kerk vindt hij moeilijk. Het geloof is belangrijk voor Aat. Met de Franse kok weet Aat te ontvluchten. Lopend, door de vijandelijke linies heen, bereikt hij Breda. In het verderop gelegen Zwingelspaan, een buurtschap in de gemeente Moerdijk, woont zijn toekomstige vrouw en daar wacht hij het moment af dat Rotterdam wordt vrijgegeven voor de repatrianten. Na de oorlog trouwt hij (1947), wordt hij vader en verlaat hij met zijn gezin de stad. Hij overlijdt op 20 mei 1999, 73 jaar oud, en wordt begraven in Vaassen.

Bron: Stadsarchief Rotterdam