Franz Ralph Baruch

Franz Ralph Baruch werd geboren in Berlijn-Charlottenburg als zoon van Robert Baruch (1895-1945) en Herta Merländer (1901-1944). De ouders van Franz waren op 10 maart 1923 getrouwd in Dresden. Hij had een jongere zus Mary Johanna (1928-onbekend). Franz' vader was geboren in Temesvár, Hongarije (tegenwoordig Timișoara, Roemenië). Hij studeerde scheikunde in Dresden en werd ingenieur en directeur van een schroothandel in Berlijn. Herta Merländer, de moeder van Franz, was een dochter van Isidor Merländer, de eigenaar van de firma Hirsch & Co voor confectie- en bontartikelen. Hij had als titel 'Hoflieferanten' (hofleverancier) in Saksen. Zijn winkel was gevestigd aan de Prager Straße 6/8, de grootste winkelstraat van Dresden. In 1937 verruilde Robert Baruch Berlijn voor Amsterdam, waar hij samen met een vriend een export- en importbedrijf voor metalen oprichtte. Echtgenote Herta en hun twee kinderen Ralph en Mary bleven achter in Berlijn, maar in juni 1937 wisten zij via Italië en Frankrijk ook Amsterdam te bereiken. Volgens zijn archiefkaart in het Amsterdamse bevolkingsregister kwam Franz via Joegoslavië naar Nederland. Ze verbleven eerst drie maanden in Hotel L'Europe in de Nieuwe Doelenstraat, voordat ze een woning vonden op Apollolaan 187-II. Franz ging naar het Amsterdams Lyceum, maar omdat het Joodse leerlingen en docenten per 1 september 1941 werd verboden reguliere scholen te bezoeken, moest hij naar het Joods Lyceum. Hij kwam in klas 4B2, waar ook Margot Frank in zat. Zijn jongere zus Mary kwam in klas 1L1, de paralelklas van de klas waar Anne Frank in zat. Op Franz' kaart in de cartotheek van de Joodse Raad staat vermeld dat hij werkte voor de Estafettedienst. De 'Estafette' was een afdeling van de Joodse Raad die allerlei hand- en spandiensten en kleine opdrachten vervulde, zoals koeriersdiensten. Ze bestond vooral uit jongeren. In mei 1939 vluchtte Isidor Merländer, de opa van Franz, naar Amsterdam. De zaken van het bedrijf van zijn schoonzoon liepen voorspoedig. Toen Nederland in mei 1940 door de Duitsers werd bezet, droegen de twee compagnons het bedrijf uit voorzorg over aan een Nederlander. Een poging om over het Kanaal naar Groot-Brittannië te ontsnappen mislukte. Via kennissen wist Franz' vader toch uitreispapieren te bemachtigen naar Hongarije, waar de familie Baruch eind augustus 1943 naartoe vluchtte. In Hongarije werden ze in oktober 1944 gearresteerd en naar concentratiekamp Auschwitz gedeporteerd. Herta stierf op 30 november 1944 op een onbekende locatie in Oost-Europa, Robert Baruch stierf kort na de bevrijding op 31 mei 1945 in het concentratiekamp Mauthausen, in Oostenrijk. Op 1 mei 1945 zou Franz zijn gestorven aan de gevolgen van dysenterie in Ebensee, een buitenkamp van Mauthausen. Alleen dochter Mary overleefde een dwangarbeiderskamp in de buurt van Breslau en keerde in 1945 terug naar Nederland. Zij emigreerde in 1951 naar São Paulo in Brazilië. Daar trouwde ze op 12 juni 1951 met Stefan Dirk Gert Cohn uit Essen, Duitsland. In 1953 keerde ze samen met hem terug naar Nederland, waar ze in Bussum gingen wonen. Ze kregen een dochter: Inês. Grootvader Isidor Merländer kreeg vanwege zijn functie bij de Joodse Raad op de afdeling ondersteuning een Sperre: een tijdelijke vrijstelling van deportatie. Maar in juni 1943 kreeg hij de opdracht zich te melden bij de Hollandsche Schouwburg en werd hij op 20 juni 1943 op transport gezet naar Westerbork. Op 6 juli 1943, kort na zijn 71e verjaardag, werd Isidor Merländer samen met 2.417 andere Joden met het zeventiende transport naar vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd. Daar werd de opa van Franz direct na aankomst op 9 juli 1943 vermoord. Niemand van dit zeventiende transport naar Sobibor wist het kamp te overleven. Bron persoonsgegevens. Adressen: Apollolaan 187, Amsterdam (juli 1937); Cloosterlaan 10, Heemstede (februari 1938); Apollolaan 187-II, Amsterdam (september 1939); Grevelingenstraat 17-II (november 1942); Boedapest.

Bron: https://research.annefrank.org/nl/personen/f24060a8-3d0f-478a-bd54-6f9f173e39b5/