Matheus Johannes Roksnoer

Ook bekend als: Matheus Roksnoer

Matheus wordt geboren op 3 september 1926 in Breda. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederland meldt hij zich voor militaire dienst bij de Koninklijke Marine. Voor opleiding vertrekt hij naar de Verenigde Staten, waar hij in september 1945 in Camp Davis als marinier bij de dan opgerichte Mariniersbrigade wordt ingedeeld. Twee dagen na de Japanse capitulatie van 15 augustus 1945 roepen Soekarno en Mohammed Hatta de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Als de Britten en Nederlanders vervolgens aanstalten lijken te maken om het oude koloniale gezag te herstellen, breekt de chaotische periode van de Bersiap (‘wees paraat’) aan, waarin met name buitenlanders – Japanners, Chinezen en Britten – en tot vijand verklaarde Europese en Indische Nederlanders slachtoffer worden van geweld en vervolging. Voor de vervulling van zijn dienstverband wordt Matheus met de Mariniersbrigade naar Nederlands-Indië gezonden om er bij te dragen aan het herstel van de rust en het Nederlandse gezag. In december 1945, na enkele maanden opleiding, reist hij met de Bloemfontein af naar de Oost. Admiraal Lord Mountbatten, opperbevelhebber van het geallieerde South East Asia Command (SEAC) heeft echter met ingang van 2 november 1945 een landingsverbod uitgevaardigd voor Nederlandse troepen op Java en Sumatra, tot grote woede van de Nederlandse militairen. Met het verbod wil Mountbatten voorkomen dat de situatie escaleert tot een grootschalige oorlog waarin de Britse troepen mogelijk verzeild raken. Op een kleine groep mariniers na die wel mogen debarkeren, wijkt de Nederlandse troepenmacht wijkt uit naar Malakka, in afwachting van de opheffing van het landingsverbod. In maart 1946 is het dan zover dat de mariniers op Java mogen landen. Dat eerste jaar wordt Matheus bij diverse grootschalige en succesvolle acties op het oosten van het eiland ingezet. Tijdens de Eerste Politionele Actie van 21 juli tot 4 augustus 1947 nemen de mariniers deel aan de landing bij Pasir-Poetih en aan de verovering van Malang. Tegen het einde van de Actie is ook het eiland Madoera bezet. Na aanzienlijke inkrimpingen in het personeelsbestand, opgevangen door de inzet van dienstplichtige zeemiliciens, vervullen de mariniers ook in de Tweede Politionele Actie van 19 december 1948 tot 5 januari 1949 een cruciale taak. De geslaagde landing bij Glondong wordt echter spoedig gevolgd door een lange lijdensweg van versperringen, opgeblazen bruggen en onbegaanbare wegen. Het door de mariniers bewaakte gebied in Oost-Java is ook na afloop van de Actie veelvuldig toneel van hinderlagen en guerrilla-aanvallen door de revolutionairen. Op 24 januari 1949 sneuvelt Matheus bij militaire acties in Babat, ten noordwesten van Soerabaja. Volgens de overlevering is hij samen met zijn kameraad Tiemen Cornelis Rozeboom op een bermbom gereden. Hij is 22 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Kembang Kuning in Soerabaja.

Bron: Brabantse Gesneuvelden