Joannes Wilhelmus van Lieshout

Ook bekend als: Jan

Jan wordt geboren op 29 december 1894 in Tilburg, als zesde van de negen kinderen van Harrie van Lieshout en Sjaan Kennekens. Hij werkt als textielarbeider en schrobbelaar en trouwt in 1920 met Tonia Torremans uit Tilburg, met wie hij een gezin van negen kinderen sticht. Ten tijde van de Duitse bezetting heeft Jan een radio in huis waarmee hij naar de Engelse zender luistert. De berichten die hij zo binnenkrijgt, verspreidt hij verder binnen eigen kring. Het is riskant werk; het bezitten van een radio wordt zeer zwaar bestraft en het verspreiden van Engelse berichten beschouwd als een daad van openlijk verzet. Eind januari 1942 wordt Jan gearresteerd door de Sicherheitsdienst (SD), nadat hij is verraden door een collega die – zonder dat hij het wist – lid blijkt te zijn van de NSB. Eind april van datzelfde jaar wordt hij afgevoerd naar Duitsland waar hij belandt in de gevangenis van Rheinbach. Daar blijft hij tot juli 1943, als wordt overgebracht naar de gevangenis van Siegburg. Half november 1943 volgt, met onderweg een periode van vijf dagen in de gevangenis van Frankfurt am Main, deportatie naar concentratiekamp Dachau, waar hij op 1 december wordt binnengebracht. Half augustus 1944 wordt Jan naar Mauthausen in Oostenrijk gedeporteerd. Al tijdens de oorlogsjaren is Mauthausen berucht als een van de concentratiekampen waar het zwaarste regime heerst; de Duitsers zelf spreken van de Knochenmühle, de ‘bottenbreker’. Gevangenen worden er in het kader van Vernichtung durch Arbeit aan het werk gezet in de nabijgelegen steengroeve, met het doel hen lichamelijk en geestelijk af te breken. Gevangenen krijgen nauwelijks afdoende te eten, ontvangen geen medicijnen en staan bloot aan extreme, sadistische mishandelingen. Met rotsblokken tot 50 kilo moeten de gevangenen vanuit de groeve de 186 traptreden van de ‘Dodentrap’ naar het kamp zien te beklimmen. Gevangenen die tijdens de klim van uitputting in elkaar zakken, of door een bewaker zonder aanleiding zijn beschoten, nemen in hun val iedereen die achterop loopt mee, met vele doden en zwaargewonden tot gevolg. Ook worden gevangenen gedwongen elkaar van de hoge afgrond in de steengroeve te duwen. Tien dagen na aankomst wordt Jan doorgestuurd naar het werkkamp Linz III in de gelijknamige stad, waar hij als dwangarbeider moet werken in de fabrieken en steengroeve. Op 26 of 29 december 1944 bezwijkt hij er als gevolg van het extreem zware, fysiek slopende werk. Jan is 50 jaar geworden.

Bron: Brabantse Gesneuvelden