Hendrik Gerritsma

In 1943 kwamen Talje en Hendrik Gerritsma in contact met de Amsterdamse Studenten Groep*, en Iet van Dijk, een lid van die groep, die kinderen van Amsterdam naar Sneek bracht. Hendrik was huisarts en Iet bracht van tijd tot tijd kinderen bij hem tijdens het spreekuur, waarbij zij naar binnen ging via zijn woonhuis in plaats van zijn praktijk. Iet droeg het kind dan aan Talje over, die het later bij een pleeggezin onderbracht. Hendrik leverde de adressen en Talje vergezelde de kinderen. - Hendrik en Talje spraken nooit over hun activiteiten en hebben zich nooit bij een ondergrondse organisatie aangesloten, omdat zij beseften dat ze als ze dat wel deden, de namen en adressen van de mensen waar zij de kinderen persoonlijk hadden ondergebracht, bekend zouden moeten maken, en zij waren van mening dat de joodse kinderen, de gastgezinnen en zijzelf daardoor gevaar zouden lopen. Alleen kapelaan Jansen en zijn assistent, Mantje Posthuma, wisten iets af van de activiteiten van de Gerritsma's. - Talje hield de gegevens over de mensen die hen hielpen bij het in veiligheid brengen van joden, in code in haar huis verstopt. Zij raadde de pleegmoeders aan de kleren die de kinderen aanhadden toen zij aankwamen, voor identificatie na de oorlog te bewaren. Slechts één keer moest Talje een kind naar een nieuw adres brengen, nadat zij erachter was gekomen dat het vluchtelingetje de hele dag in een kast werd opgesloten. In alle andere gevallen zijn de kinderen op het oorspronkelijke adres gebleven, waar Talje ze elke maand een bezoek bracht en voedselbonnen meenam die ze van Mantje Posthuma kreeg. Geen van de pleegouders heeft ooit om geld gevraagd. - Voorjaar 1944 werd Talje zwanger van haar derde kind. Dat gaf haar een goed excuus om Mary Brinitzer-van Amerongen in huis te nemen, die zich voordeed als hulp in de huishouding. - In de herfst van dat jaar arriveerde er een boot vol ondervoede kinderen uit Amsterdam in Sneek. De inwoners werden uitgenodigd om naar de pier te komen en een of meer kinderen op te halen. Talje nam twee tieners mee die er naar haar idee joods uitzagen. Het waren neven, die allebei Karel Sternfeld heetten, die door het gezin Gerritsma in huis werden genomen, waar zij tot het eind van de oorlog zouden blijven. Ook hebben Hendrik en Talje schuiladressen gevonden voor onder meer Betty Rodriques, Walter Fuchs, Rachel Schrijver, David Willem Vischjager (alias Ids Boot), J. Speyer-Bolle en Donnie van Herpen. De Gerritsma's hebben voor hun inspanningen nooit een financiële vergoeding ontvangen. - 'Toen ik Talje Gerritsma na de oorlog vroeg waarom ze het gedaan had,' schreef Betty Troost-Rodriques in haar getuigenis aan Yad Vashem, 'zei ze dat het puur een persoonlijke vorm van verzet was geweest tegen de onrechtvaardigheid, en dat het niets met godsdienst te maken had.' -Op 23 augustus 1998 werden Hendrik Gerritsma en zijn vrouw Talje Elizabeth Gerritsma-Bruins door Yad Vashem erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

Bron: Een Laatste Saluut