Jacob Sack

Emma Marie Zeehandelaar is geboren op 28 mei 1907 in Amsterdam. Zij is correspondente van beroep en verblijft veel in het buitenland.
Op 4 juni 1930 trouwt zij met Johannes Swart die werktuigkundige ingenieur is. Zij hebben twee zoons: Johannes Frans Age Swart, geboren in Eindhoven op 3 juli 1932 en Robert Willem Swart, geboren op 13 december 1933 in Amsterdam.
Op 3 mei 1934 wordt het huwelijk tussen Johannes Swart en Emma Marie Zeehandelaar ontbonden.
De moeder van Emma Marie, Rosette Margaretha Louise Zeehandelaar-Reens, is op 8 december 1875 in Nijmegen geboren. Zij trouwt op 9 april 1904 met Israel Zeehandelaar, een arts.
Hij overlijdt in 1932 in Amsterdam. Daarna woont Rosetta Zeehandelaar bij haar dochter in Eindhoven.
De oudere zus van Emma Marie Zeehandelaar, Henriette, trouwt in 1935 met Jacob Sack, geboren op 6 oktober 1902 in Homel. Henriette overlijdt op 19 september 1939.
Jacob Sack krijgt vervolgens een relatie met de jongere zus, Emma. Over hun relatie schrijft Jacob Sack: “In normale tijden zouden Emma en ik trouwen.”
Op 14 mei 1940 proberen de drie volwassenen en de twee jongens met een boot naar Engeland te vluchten, maar dat is niet gelukt. Wetend hoe moeilijk het nu voor ze zou worden in Nederland, hebben de drie volwassenen besloten een einde aan hun leven te maken en de twee jongens, 6 en 7 jaar oud, in de dood mee te nemen.
Alle vijf verblijven op dat moment in het pension van Hanna de Paauw aan de Acacialaan 13 in Wassenaar. Volgens het politiebericht komen Emma Zeehandelaar, Rosette Zeehandelaar-Reens en de twee jongens, Johannes Frans en Robert Willem op 16 mei 1940 door gasvergiftiging om het leven.
Jacob Sack verkeert in ernstig levensgevaar en wordt naar het ziekenhuis gebracht. Daar overlijdt hij op 17 mei 1940 aan de gevolgen van de gasvergiftiging.
Jacob Sack heeft op 15 mei een afscheidsbrief geschreven aan zijn ouders en zusters, die sinds 1938 in Tel Aviv wonen. De brief wordt nooit door zijn ouders ontvangen. In de brief legt hij hun beslissing voor de dood te kiezen uit: “De Duitsers zijn hier en wij allen weten geen andere oplossing dan er een eind aan te maken.”

Dit schreef hij vanuit Wassenaar, uit de Acacialaan 13:
Liefste Pa, moe, Esphir en Annie,
Op het oogenblik zit ik hier te midden van de mooiste omgeving die je maar denken kunt in het villadorp Wassenaar. Ook Emma, Frans en Robbie en moeder Zeehandelaar zijn hier, geëvacueerd uit Eindhoven. De oorlog is verloren in een zoodanig bliksemsnel tempo, dat iedereen ervoor onvoorbereid verrast is. De Duitschers zijn hier, en wij allen weten geen andere oplossing dan er een eind aan te maken.
Vergeef het mij voor het verdriet dat ik jullie doe. Heel, heel veel heb ik jullie te danken. Altijd waren jullie even lief en opofferingsgezind. In normale tijden zouden Emma en ik trouwen. Wij hielden van elkaar erg veel. Als er een hemel bestaat zullen wij elkaar weerzien en mijn lieve Hetty ook.
Misschien kan het je een beetje troosten dat wij de hemelpoort zonder lijden hopen binnen te gaan. Gisteravond probeerden wij nog of wij met een scheepje naar Engeland konden oversteken, zonder succes echter.
Er is nog wat bezit op de Westminder Bank, Foreign Dep., Londen, voor een waarde van ƒ 3500,- ca., en staat op joint account van Emma en mij. Wij vermaken dit hiermee aan jullie. Stel je ook in verbinding met Job Zeehandelaar, New York, adres c/o Mrs. Niemann, 448 West 20th Street.
Vaarwel lieve menschen, lieve Pa en Moe, lieve Esphir en Anna. Trek het je niet te erg aan. Een mensch is sterk en kan veel verdragen. Ook de tijd heelt. Heel veel liefs, vaarwel, Jacob.”

Emma voegde nog toe, aan de zijkant: “Sjalom. Ik hoop een laatste groet. Soms is ’t moeilijker te leven dan te sterven. Zoo is ’t nu.”

Bron: Herinner U de namen, Stichting 18 September.