John James Vrijdag

VRIJDAG (John James), geboren te Rotterdam op 11 augustus 1918, als zoon van een Nederlandse vader en een Engelse moeder. Wanneer de Duitsers Nederland bezetten is Johns jongere broer Johannes (1920) militair. Op 10 mei 1940 sneuvelt Johannes bij Loosduinen. In 1944 woont John met het ouderlijk gezin in Rotterdam-Vreewijk, op het adres Eiberpad 18. Wanneer op 10 november 1944 daar de razzia plaatsvindt is John 26 jaar oud en bakkersleerling. Op de ochtend van de razzia lijkt John de dans te ontspringen omdat hij een brief kan tonen waarin staat dat hij voor de Duitse marine werkt. Maar als aan het einde van de middag een veegploeg van de Hollandse Landwacht langskomt, wordt John alsnog opgepakt. Hij wordt naar het Feijenoord stadion gebracht en rond middernacht wordt hij in een goederenwagon naar Zwolle weggevoerd. Na een chaotische tocht komt de trein uiteindelijk aan in Gronau. Hier moet John tankwallen graven en wordt hij met zijn groep gefilmd voor propagandadoeleinden, waarna ze per trein vertrekken naar het oosten van Duitsland. In een kasteeltje krijgen ze een korte opleiding met militaire grondslag om getroffen steden te helpen met noodhulp. In Westfalen werkt John eerst in een wasserij, en daarna wordt hij ingezet om in gebombardeerde steden hulp te bieden aan de getroffen bevolking. Vanuit het westen moet zijn afdeling zich moeten terugtrekken voor de naderende geallieerden. Tijdens die vlucht worden ze beschoten door jachtvliegtuigen, waardoor John zijn bezittingen kwijtraakt. Met een maat besluit John de komst van de geallieerden in een bos af te wachten. Vanaf daar vertrekken ze door Duitsland richting Nederland, waarbij ze, na allerlei gevaren overleefd te hebben, uiteindelijk terecht komen in de Amerikaanse zone. Op 17 juni 1945 bereikt John veilig Rotterdam. Na de oorlog trouwt hij, wordt vader van 6 kinderen en wordt actief bij de vakbond.

Bron: Stadsarchief Rotterdam