Jasper Karel Stoutjesdijk

STOUTJESDIJK (Jasper Karel, roepnaam Jas), geboren te Bruinisse op 29 augustus 1910. Later verhuist hij met zijn ouders naar Oosterland. Hij trouwt in 1941 in Rotterdam en een jaar later wordt een zoon geboren. Vermoedelijk keert hij met zijn gezin terug naar Schouwen-Duiveland, maar wanneer het gezin in maart 1944 moet evacueren vanwege de inundatie, trekt men in bij de ouders van de vrouw. Die wonen in de Rotterdamse wijk Middelland, op het adres Jan van Vuchtstraat 30a. Bij de razzia van 11 november 1944 wordt Jas opgepakt, hij is dan 34 jaar en arbeider bij een houtzagerij. Hij moet naar het beursgebouw aan de Westzeedijk. Om 20 uur moeten de daar verzamelde mannen onder strenge bewaking naar station D.P. Zij vertrekken per trein naar een voor hen onbekende bestemming, ze denken dat ze aan de IJssellinie moeten werken. Via Haarlem (met een lange stop), Amersfoort en Zwolle komen de mannen aan in Ermelo, waar ze soep eten in de gereformeerde Kerk. Tegen middernacht gaat het transport, met 60 mannen in een beestenwagen, verder. Wat volgt is een vreselijke treinreis vol ontberingen. Op 18 november 1944 komt Jas in Ulm aan en moet dan nog een uur lopen naar een doorgangskamp. De mannen zien er dan uit als barbaren, maar een dag later kunnen ze zich eindelijk wassen en scheren. Daarna moeten 300 mannen naar een Lager dat gelegen is tussen Korntal en Weilimdorf, maar op de mannen is niet gerekend en zij moeten op banken en tafels slapen. Op 25 november 1944 wordt Jas door een militaire arts arbeidsongeschikt verklaard, maar een maand later wordt hij in een ziekenhuis onderzocht en arbeidsgeschikt verklaard. In de periode die hierop volgt moet Jas verschillende werkzaamheden verrichten. Eerst als hulp van de sanitäter, later bomgaten dichtgooien, met blote handen “bevroren” stalen buizen lossen, houthakken, kolen halen op een Baustelle en het slopen van gebombardeerde huizen. Voor sommige mannen is dit haast niet te doen, maar Jas is gehard in de landbouw en kan wel wat verdragen. Ondertussen zijn de mannen verplaatst: eerst naar Kornwestheim en daarna naar een Lager in Ostheim. Op 6 maart 1945 krijgen Jas en 15 andere lotgenoten reispapieren voor een ziekentransport naar Holland. Zo’n 30 andere mannen tekenen voor de S.S. Hen is een opleiding in Nederland toegezegd en de mannen denken op die manier te kunnen ontsnappen, maar Jas heeft zo zijn twijfels. Op 8 maart 1945 begint de terugreis met de trein. Via onder andere Ludwigsburg en Mainz, rijdt de trein naar Bremen, Oldenburg en Nieuweschans. Voor zijn gevoel heeft Jas dan weer een naam in plaats van een nummer (2735). Via Apeldoorn rijdt de trein naar Utrecht en gaat dan niet verder. Met anderen, en tegen betaling, gaat Jas met de auto naar Den Haag en met paard en wagen naar Rotterdam. Voor het laatste stuk van de Schieweg naar de Jan van Vuchtstraat, wordt gebruik gemaakt van een bakkerswagen. Wanneer hij op 16 maart 1945 eindelijk zijn thuis bereikt, zegt zijn driejarig zoontje “Mamma is dat nu Pappa?”. Na de oorlog gaat Jas terug naar Zeeland. Op 7 maart 1998 overlijdt hij in Oosterland, 87 jaar oud.

Bron: Stadsarchief Rotterdam