Andries Steven van der Meer

In 1942 verliet de 22-jarige Andries van der Meer zijn ouderlijk huis in Buitenpost (Friesland) om in Utrecht te gaan werken en studeren. Jan en Willy Brinkers, bij wie hij een kamer huurde, vroegen hem of hij bereid was zijn kamer te delen met een joodse vluchteling van zijn eigen leeftijd, Daan de Beer, wiens vader en broer eveneens bij de familie Brinkers ondergedoken waren. Andries stemde in en raakte geleidelijk aan steeds meer betrokken bij het verzet. Evenals het overbrengen van boodschappen naar andere familieleden van Daan, die elders zaten verscholen, gaf hij hem zijn persoonsbewijs en vroeg zelf een nieuw aan met de smoes dat hij het kwijtgeraakt was. Wachtend op een nieuw persoonsbewijs werd Andries opgeroepen voor een werkkamp in Duitsland en dook hij ook onder, zonder zijn nieuwe persoonsbewijs op te halen, uit vrees dat hij aangehouden zou worden. - In onderduik deelde Andries een kamer met een jonge jood, Karel Keizer, die de leider was van de verzetsgroep Oranje Vrijbuiters. Karel, die het uniform van een Duitse officier droeg wanneer hij zijn verzetsactiviteiten uitvoerde, vroeg Andries of hij zich wilde aansluiten bij de groep. Andries nam de taak op zich schuiladressen voor joden te zoeken en voedsel en geld voor hun onderhoud te verzamelen. - Via Karel raakte Andries betrokken bij het redden van een twaalfjarige jongen, Harry Roozendaal, die eind 1942 verborgen moest worden vanwege de executie van zijn vader wegens verzetswerk. Aanvankelijk werd Harry verstopt door de familie Brinkers, maar de jongens moesten meerdere malen van schuiladres veranderen, wat steeds geregeld werd door Andries. Toen Harry's moeder, die in het verzet was blijven werken, in de zomer van 1943 werd gearresteerd, nam Andries de jongen mee op een gevaarlijke reis naar het huis van zijn ouders in Friesland. Toen hij daar verbleef hoorde Andries dat de Duitsers zo'n 400 personen gevangen hadden genomen in de Wieringermeer, en werd hij gewaarschuwd daar niet naar terug te keren. Rond die tijd werd Harry's moeder gedeporteerd naar Auschwitz, waar zij is gestorven. - Op een keer toen Harry bij de ouders van Andries in Buitenpost verbleef kwam de Gestapo aan de deur, maar de twee vluchtelingen slaagden erin door de achterdeur te ontsnappen en op de fiets door de landerijen weg te komen. Andries bleef nieuwe onderduikadressen regelen voor Harry in Friesland en voorzag hem en andere ondergedoken joden van eten en rantsoenkaarten. Hij was ook betrokken bij sabotage, waaronder het opblazen van treinen. Andries werd gedreven door een diepe haat voor de nazi's en hun Nederlandse collaborateurs. - In 1943 werden Karel Keizer en 20 leden van zijn verzetsgroep gearresteerd. Op 29 februari 1944 zijn ze gefusilleerd. Andries wist aan dat lot te ontsnappen door de rest van de oorlog in Friesland onder te duiken. -Op 10 mei 1994 werd Andries S. van der Meer door Yad Vashem erkend als Rechtvaardige onder de Volkeren.

Bron: Een Laatste Saluut