Jacob Reek

Jacob (Jaap) Reek, geboren in Hoorn in 1900, was een smid en later fabrieksarbeider die zich in de jaren dertig ontwikkelde tot een prominent vertegenwoordiger van de Communistische Partij Nederland (CPN). Hij woonde met zijn vrouw Jacoba Looij in Amsterdam en was actief als propagandist en organisator, vooral in Noord-Holland Noord. In 1933 stelde hij zich kandidaat voor de Tweede Kamer, hoewel zonder succes, en sprak hij op antifascistische bijeenkomsten. In 1937 verbleef Reek enige tijd in Madrigueras, Spanje, waar hij als vertegenwoordiger van de Nederlandse communisten betrokken was bij de Internationale Brigades tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Hoewel hij waarschijnlijk niet zelf vocht, vervulde hij een belangrijke rol als politiek commissaris en adviseur voor Nederlandse vrijwilligers. Zijn aanwezigheid viel samen met de periode waarin veel Zaankanters naar Spanje vertrokken om te strijden tegen het fascisme. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Reek actief in het illegale communistische verzet tegen de Duitse bezetter. In januari 1942 werd hij gearresteerd en bracht hij tijd door in de concentratiekampen Amersfoort, Vught en Sachsen Oranienburg, waar hij ternauwernood overleefde. Na de oorlog kampte hij met tuberculose en werd hij verpleegd. Hoewel hij meerdere keren probeerde terug te keren in de CPN, werd hem dat geweigerd, mede vanwege het bezit van een lijst met adressen van partijgenoten tijdens zijn arrestatie, wat binnen de partij als een ernstige fout werd gezien. Reeks leven weerspiegelt de strijd en offers van communistische activisten in Nederland tijdens de turbulente jaren van de Spaanse Burgeroorlog en de Tweede Wereldoorlog.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)