Wachten op de bevrijding
Vanaf het begin volgen de meeste Nederlanders de oorlogshandelingen op de voet. Op 6 juni 1944 wordt met D-Day het startsein voor de bevrijding van Europa gegeven. Maar het duurt tot september 1944 voor de eerste Amerikaanse soldaten de Nederlandse grens passeren in Limburg. In de tussentijd wordt er volop gespeculeerd en doen de wildste geruchten de ronde.
Bevrijding van Maastricht
Kranten
Deze geruchten zijn deels gebaseerd op de gelijkgeschakelde kranten, die de gevechtshandelingen aan het Oost- en Westfront uitgebreid beschrijven. Maar deze kranten staan onder Duitse censuur en de informatie wordt gewantrouwd. Om toch aan betrouwbare informatie te komen luisteren veel mensen illegaal naar de buitenlandse radio of lezen illegale krantjes.
"Hier, Radio Oranje, stem van strijdend Nederland. Troepen van het geallieerd expeditieleger zijn hedenmorgen geland op de Franse kust."
Optimisme
In de zomer van 1944 is de spanning flink opgebouwd, want wanneer zouden de bevrijders komen? Het bericht van de geallieerde invasie in Normandië bereikt Nederland diezelfde ochtend. Vanwege het slechte weer komt dit bericht enigszins als een verrassing. Het nieuws wordt al snel mondeling verspreid, men schreeuwt het elkaar toe. Er gaan meteen optimistische geruchten rond, er zouden ook landingen hebben plaatsgevonden bij Calais en zelfs in België. Het kan dan ook niet meer lang duren voordat er in Nederland gevochten zal worden.
"Nu de Geallieerde mokerslag neerkomt op de Hitlers Atlantische wal, gaat door ons allen een siddering van ontroering."
Dolle Dinsdag
Radio Oranje blijft een cruciale rol spelen. Op 4 september 1944 kondigt Gerbrandy foutief aan dat Breda bevrijdt is. De volgende dag ontstaat Dolle Dinsdag. Er breekt paniek uit onder de Duitsers en NSB’ers, velen vluchten. Veel Nederlanders zijn in feeststemming en maken zich klaar om de bevrijders te begroeten. De geallieerden rukken inderdaad hard op, zo hard dat zelfs de legerleiding niet precies weet waar de troepen zich bevinden. In werkelijkheid is Antwerpen bevrijd maar de Nederlandse grens nog niet overschreden. Dit gebeurt een aantal dagen later, waarna op 14 september 1944 met Maastricht de eerste Nederlandse stad bevrijd wordt.
Dolle Dinsdag
Dolle Dinsdag
Maar Duitsland stort niet zomaar ineen. Met de mislukking van Operatie Market Garden blijkt de Duitse veerkracht sterker dan gedacht. Voor het zuidelijke gedeelte van Nederland staat de bevrijding voor de deur, maar het noorden beleeft nog de Hongerwinter.
